đến một nhà, gõ vào cửa sổ. “Bà con chính giáo ơi, - tôi nói thế, - xin bà
con đừng để chúng nó giết một mạng người vô tội...” Tôi đánh thức cả làng
dậy... Nông dân tập hợp lại và đi theo tôi... Người thì cầm thừng, người thì
cầm gậy, cầm nạng chĩa... Chúng tôi phá cổng quán trọ và lập tức xông vào
hầm... Lúc bấy giờ quân kẻ cướp đã mài xong dao và đang sắp sửa hạ thủ
ông lái buôn. Có bao nhiêu đứa đều bị dân làng họ trói gô cả lại, giải lên
quan. Ông lái buôn mừng quá thưởng họ ba trăm rúp, còn tôi thì ông ấy cho
năm rúp. Nghe nói sau đó người ta tìm thấy trong hầm có vô khối xương
người. Xương ấy mà... Thế là chúng nó cướp cả người ta, rồi đem chôn xác
đi phi tang... Ấy, về sau cả lũ bị xử tử ở Morsanxkơ.
Lão Pantelây kể xong đưa mắt nhìn qua đám thính giả một lượt. Họ im lặng
nhìn ông già. Nước đã sôi, và Xtépka đang vớt lớp bọt.
- Đã có mỡ chưa? - Kiriukha hỏi thì thầm.
- Đợi tí... Có ngay.
Xtépka mắt không rời lão Pantelây, và như thể sợ cụ già lại bắt đầu kể
chuyện trong khi mình bỏ đi, chạy nhanh về phía đoàn xe và chỉ một thoáng
đã quay trở lại, tay cầm cái bát gỗ nhỏ. Hắn bắt đầu vét mỡ lợn trong bát.
- Có một lần khác tôi cũng đi với một ông lái buôn... - lão Pantelây nói tiếp,
giọng vẫn khe khẽ như trước, mắt không chớp. - Tôi còn nhớ tên ông ta là
Pêtơrơ Grigôríts. Ông ta tốt lắm... ông lái buôn ấy... Chúng tôi cũng nghỉ lại
một cái quán trọ như thế... Ông ta nằm trong buồng còn tôi ở ngoài trông
ngựa... Chủ nhà có hai vợ chồng, xem ra là người tốt cả, ăn nói rất hiền lành
niềm nở, bọn người ở cũng có vẻ hiền lành, ấy thế nhưng tôi không sao ngủ
được anh em ạ, trong lòng cứ thấy nôn nao thế nào ấy. Thôi cũng mặc.
Cổng thì mở toang, quanh đấy người ở khá đông, ấy thế nhưng tôi vẫn thấy
rờn rợn thế nào ấy. Mọi người đã nghỉ yên từ lâu, đêm đã khuya lắm rồi,
chẳng bao lâu nữa đã phải dậy, thế nhưng tôi nằm một mình trong chiếc xe
không sao chợp đi được, mắt cứ thao láo như mắt cú vọ ấy. Được một lát,
