để thoải mái hơn, nó bới một chỗ trong đám cỏ khô và chui vào đấy nằm
còng queo đến nỗi khuỷu tay và đầu gối chạm nhau. Từ ngoài sân nhìn vào
thấy rõ lão Điuđia châm nến ở tầng dưới, đeo kính vào và bước lại ở góc
phòng cầm lấy quyển sách. Lão vừa đọc vừa khấn khứa rất lâu.
Những khách trọ đã ngủ rồi. Bà Aphanaxiépna và Xôphia đi đến gần bên xe
ngựa và ngắm kỹ cậu bé Kuxka.
- Thằng bé mồ côi ngủ rồi, - bà lão nói. - Gầy gầy quá thôi, chỉ còn da bọc
xương. Mẹ đẻ không còn, chẳng còn ai chăm sóc nó cho đến nơi đến chốn.
- Thằng bé Gơrisútka của con chắc phải lớn hơn Kuxka đến hai tuổi, -
Xôphia nói. - Ở ngoài xưởng máy nó phải sống tù hãm, chắc là gò bó lắm,
không có mẹ ở bên. Thế nào cũng bị ông chủ đánh đòn. Con cứ nhìn thằng
bé này là lại nhớ đến Gơrisútka của con, tim con cứ như ứa máu.
Một phút im lặng trôi qua.
- Chắc nó cũng chẳng nhớ gì đến mẹ nó đâu, - bà lão nói.
- Còn nhớ vào đâu nữa!
Và nước mắt ràn rụa chảy ra trên gò má Xôphia.
- Thằng bé nằm co quắp thế kia kìa... - Xôphia nói, vừa sụt sịt khóc vừa
cười vì xúc động và thương hại. - Ồ, cậu bé mồ côi của tôi.
Kuxka rùng mình và mở mắt ra. Cậu bé nhìn thấy một gương mặt xấu xí,
nhăn nheo, giàn giụa nước mắt, bên cạnh đó là một gương mặt khác, già
nua, miệng móm mém, cằm nhọn mũi khoằm và trên nữa là trời cao vô tận,
có mặt trăng và những đám mây bay nhanh. Cậu bé bất chợt kêu lên vì sợ
hãi. Xôphia cũng kêu lên; tiếng vọng đáp lại hai người, không gian oi bức
bị khuấy động trong chốc lát, người gác cổng bên cạnh gọ mạnh cửa, chó
