nào? Người ta ép tôi phải sắm vai trong một vở hài kịch tầm thường, sắm
vai một đồ vật giả trên sân khấu! Tôi không... không hiểu gì nữa!
Abôghin xòe một nắm tay ra, vứt xuống nền nhà một mảnh giấy nhàu nát
rồi dẫm chân lên như dẫm một con bọ muốn đạp chết.
- Tôi không thấy... tôi không hiểu ra! - Abôghin nói rít qua kẽ răng, một
nắm tay giơ lên, run run sát mặt mình, với dáng điệu như có ai động phải
chỗ đau nhất. - Tôi không để ý rằng ngày nào thằng ấy cũng đến, không để
ý rằng hôm nay nó lại đi xe ngựa có mui đến! Sao lại đi xe có mui! Thế mà
tôi không nhận ra, thật là gà mờ!
- Tôi không... không hiểu! - bác sĩ làu bàu nói. - Nhưng mà thế này là thế
nào! Bởi vì đây là một sự nhạo báng nhân cách, một sự giễu cợt đối với nỗi
đau khổ của con người! Đó là một cái gì không thể tưởng tượng nổi... lần
đầu tiên tôi thấy trong đời!
Với cảm giác kinh ngạc âm ỉ của một người bắt đầu hiểu rằng mình đã bị
xúc phạm, bác sĩ nhún vai, dang hai tay ra và, không biết nói gì làm gì, bác
sĩ kiệt sức ngồi phịch xuống chiếc ghế bành.
- Ừ thì không yêu nữa, đi yêu người khác thì đó là quyền của cô, nhưng mà
việc gì phải lừa đảo thế này, phải bày ra cái trò bội bạc đê tiện thế này? -
Abôghin nói giọng như khác. - Để làm gì? Vì tội gì? Tôi đã làm tội gì? Bác
sĩ nghe tôi đây, - Abôghin vừa nói, vừa bước lại gần Kirilôp. - Vô tình ông
đã làm người chứng kiến nỗi bất hạnh của tôi, và tôi cũng sẽ không giấu sự
thật. Thề với ông rằng tôi yêu người đàn bà này đến mức sùng bái, như một
kẻ nô lệ của nàng! Vì nàng mà tôi đã hi sinh tất cả: tôi đã xích mích với bà
con ruột thịt, tôi bỏ cả công việc, cả âm nhạc, tôi tha thứ cho nàng những
điều mà ngay đối với mẹ đẻ, hay chị em ruột tôi cũng không đủ sức tha
thứ... Chưa một lần nào tôi nhìn nàng hằn học... không một lần nào làm
nàng phải ngờ vực! Vậy thì vì lẽ gì mà phải lừa dối thế này? Tôi không yêu
cầu nàng phải yêu mình, nhưng lừa dối vì mục đích gì? Không yêu nữa thì
