- Ra đi vào lúc đẹp trời như thế này thật chẳng muốn chút nào! Buổi tối
hôm nay thật đầy vẻ mơ mộng, có ánh trăng, có vẻ vắng lặng, có tất cả
những gì cần thiết cho một đêm như thế. Cô Vêrơska, cô có biết không? Tôi
sống trên đời này đã hai mươi chín năm rồi, nhưng trong đời tôi, tôi chưa
từng trải qua một chuyện tình duyên nào. Cả đời chưa từng một lần yêu
đương, vì thế mà đối với rendez-vous
[17]
, những chuyện tình tự, những cái
hôn... tôi chỉ được biết qua lời kể. Thật là không bình thường! Ở thành phố
khi ngồi trong căn phòng của mình, cũng khó thấy chỗ trống ấy, nhưng rồi
đây dưới bầu trời thoáng đãng, cái khoảng trống ấy hiện ra thật rõ... Nghĩ
lại cứ thấy nuối tiếc làm sao ấy...
- Sao anh lại thế?
- Tôi cũng không biết nữa. Chắc là cả đời tôi chưa có lúc nào rỗi rãi, cũng
có thể là do tôi chưa từng được gặp những người phụ nữ mà tôi... Nói
chung là tôi có rất ít người quen, tôi chẳng hay đi đâu cả.
Chừng ba trăm bước, hai người trẻ tuổi im lặng bước đi. Ôgơnép nhìn lên
mái đầu để trần, nhìn lên chiếc khăn của Vêrơska, trong trí anh nối tiếp
nhau hiện lên những ngày xuân và những ngày hè; đó là thời gian anh ở
cách xa căn buồng Pêtérburg màu xám của mình, sung sướng hưởng sự
chiều chuộng dịu dàng của những người tốt bụng, hưởng vẻ đẹp thiên nhiên
và cái thú vui của công việc mình ưa thích, anh không kịp nhận ra những
buổi hoàng hôn đã đến thay bình minh ra sau, không để ý đến những con
chim họa mi, chim cun cút, những con cuốc đồng đã lần lượt theo nhau thôi
hót, báo hiệu mùa hè đã hết... Thời gian trôi đi nhẹ tênh, và thế có nghĩa là
anh đã sống thật yên lành và thoải mái... Anh gợi lại với Vêrơska rằng, lúc
đầu hồi cuối tháng Tư năm nay, một người chẳng giàu có gì, không quen xê
dịch và giao thiệp như anh, đã miễn cưỡng đi về huyện N. này như thế nào,
anh đã sẵn sàng chờ đợi gặp gỡ một sự tẻ nhạt, cô đơn và thái độ thờ ơ dửng
dưng đối với thống kê học, một ngành mà theo ý anh hiện nay đang chiếm
