Nó lùng sục khắp cả một vùng bán kính rộng tới vài dặm, nó bước chân
trên mọi nẻo đường, nó đánh hơi ở mọi làng quê bị thiêu đốt, nó nhập vào
những đoàn người đang đóng trại ở trong rừng, nó lang thang ở khu gần
trại, nó đánh hơi khắp bãi chiến trường, nó bị ù tai vì tiếng đạn nổ và tiếng
hô, tiếng hét, nó coi thường mọi hiểm nguy. Thảng hoặc một bàn tay nhân
hậu bớt cho nó một mẩu bánh mì, còn thường thì nó bị người ta đá cho một
phát khi nó sủa xin ăn. Nó gầy đi đáng sợ, nó trở nên man rợ, và vì đói lòng
nó không chê bất cứ thứ gì ăn được.
Người ta đã nom thấy nó uống máu người, và do vậy thiên hạ nghĩ rằng,
chắc còn ối chuyện khủng khiếp hơn thế, cho nên hễ nó toan xán lại gần
người là gạch đá chào đón nó, gạch đá bay theo nó. Bởi thế nó khinh
thường họ, nó tránh xa những làng quê thoát nạn. Nó chẳng buồn đến với lũ
trẻ con gọi nó. Nó chỉ còn mải miết đi tìm chủ của mình. Và rồi nó bắt gặp
dấu vết quen thuộc, nó nhận ra chính nó đã đi trên con đường này, đã chạy
theo dân chúng, làng nó mạn trên, cách đây vài dặm. Nó sủa lên mừng rỡ
và dồn hết sức lực còn lại lao đi. Nó nhớ trong đầu ngay phía bên kia quả
đồi là làng của nó. Nó nhớ ở ngã tư đường có cây thánh giá dưới gốc mấy
cây đại thụ, còn phía đằng sau là những dãy nhà màu trắng. Thế là nó lao
về chỗ cánh đồng và ngồi ngẩn ra bên cây thánh giá: chẳng còn thấy những
dãy nhà màu trắng, chẳng còn thấy cánh rừng bên kia sông, chẳng còn thấy
ngôi nhà to cao ở giữa làng, thậm chí chẳng còn thấy những ruộng đồng
nghiêng xuống lòng sông - chỉ thấy những đống gạch vụn, những bờ cát
vàng dài vô tận, những vũng bùn, những ngọn cây trơ trụi trong những
vườn cây ăn quả bị lửa đốt, gạch vỡ của những ống khói bị gẫy gục và bầy
quạ đang nhẩy nhót trên những bãi hoang tàn và đổ nát. Những làn sương
ẩm tựa hồ những mảnh giẻ rách quện chặt mọi thứ và rồi mưa đổ rào rào
không ngớt. Dẫu mọi vật đã hoàn toàn đổi khác song con chó vẫn nhận ra
làng của nó. Nó lùng sục từng xóm nhỏ, nó đánh hơi, nó sủa đổng, nó tìm
kiếm trong những đống gạch vụn, ở từng góc sân, trong từng cái hố, nó lần
theo từng dấu vết của con người mà vẫn không tìm ra chỗ từng có ngôi nhà
chủ của mình. Cả làng tan hoang, đổ nát như vừa qua một trận động đất.
