rất sung sướng ở nhà, còn ngài là người hạnh phúc cho tới khi cách đây ba
tháng, người ta báo cho ngài hay rằng ngài sẽ chết, chết thật sự vào lễ Noel
tới.
Khi công việc chuẩn bị cho sự ra mắt trước công chúng đã xong đâu đấy,
nghị viên Ônêximô Săngchez còn dành được một giờ nghỉ ngơi tại nhà
khách dành cho ngài. Trước khi nằm nghỉ, ngài nghị viên đặt bông hồng
tươi được giữ gìn cẩn thận trong lúc xe đi qua hoang mạc - vào bình nước
uống. Ngài ăn toàn thức ăn bằng ngũ cốc mang theo để tránh ăn nhiều thịt
quá, nhất là thứ thịt dê rán thường có vào bữa cơm chiều. Ngài uống phòng
mấy viên thuốc giảm đau trước giờ cơn đau hành hạ. Sau đó ngài đặt chiếc
quạt điện ngay trước võng rồi trần trùng trục ngủ khoảng mười lăm phút
trong bóng mát của bông hồng, cố quên cái chết đang ám ảnh. Ngoài các
bác sĩ ra, không một ai biết rằng ngài đang dần dần đi tới cái giờ chết đã
định sẵn của mình bởi vì ngài quyết chí chỉ một mình biết, một mình buồn
và cố giữ cho cuộc sống thường ngày của mình không mảy may xáo động.
Ngài làm như vậy không phải vì lòng kiêu hãnh mà vì mặc cảm hổ thẹn.
Ngài cảm thấy hoàn toàn mãn nguyện vào lúc ba giờ chiều khi ngài xuất
hiện trước công chúng. Ngài đã lại sức và bảnh bao trong chiếc quần lanh
và chiếc áo sơ mi kẻ hoa, và tâm hồn ngài nhẹ nhàng nhờ đã uống mấy viên
thuốc giảm đau. Nhưng cái chết từ từ, chết dần chết mòn còn phản phúc
hơn điều ngài từng dự tính bởi vào lúc đăng đàn ngài nhận ra cái đám
người đang tranh nhau bắt tay mình đã biểu lộ một sự khinh thường là lạ.
Thế là ngài không hề thương hại bọn họ như trước đây ngài đứng trước
đám dân Anh điêng chân đất kéo xe bò trên những nẻo đường đá nóng như
than. Ngài giơ tay ra lệnh ngừng vỗ tay rồi với giọng giận dữ bắt đầu nói
mà không làm điệu bộ, mắt lơ đãng nhìn ra biển đang hút hơi nóng. Giọng
nói ề à và ồm ồm của ngài như nước hồ mùa thu, nhưng bài diễn văn thuộc
lòng và có nhiều chỗ không thích hợp đã không giúp ngài nói lên sự thật
mà chỉ biểu lộ sự bất bình của mình trước ý nghĩ bi quan trong cuốn thứ tư,
những hồi ức của Marcô Aurêliô ([65]).