họ. Đầu đoàn người cúi xuống, giống những người đi xuống núi và thân
ngả vê phía sau vì sợ ngã.
Phía sau, tiếng người kêu mỗi lúc một nhiêu hơn - rõ ràng là một đám
đông dân chúng đã đổ dồn tới, không còn phân biệt được lời lẽ gì cả, chỉ
nghe thấy một tiếng ồn ào khó chịu.
Cuộc diễu hành thận trọng này đối với tôi trở nên một công việc máy
móc, buồn tẻ, tôi quen đi nhanh nên bây giờ chìm ngập vào tâm trạng mê
mê tỉnh tỉnh, trong lòng hồ như trống rỗng, không còn nghĩ ngợi gì vê bản
thân mình nữa, chính mình lìa bỏ mình và đồng thời mọi cái đêu nhìn thấy
rõ đặc biệt, nghe thấy rõ đặc biệt. Dưới chân, mặt băng xám xanh như màu
chì, bị nước ăn mòn, ánh sáng phản chiếu hắt lên sáng lóe mắt. Đôi chỗ mặt
băng vỡ ra, gồ lên như cái bướu rồi bị dòng băng trôi nghiền nát thành
mảnh vụn, dồn lại từng đống, lỗ chỗ như hòn đá kỳ, nhưng sắc cạnh như
mảnh kính vỡ. Những đường nứt xanh lạnh lùng mỉm cười, rình bắt chân
người. Đế giày rộng bản giẫm lép bép, tiếng nói của Bôiep và ông lính già
cứ lải nhải đến phát ngán, - cả hai cứ như hai cây sáo cùng một mồm ngậm
thổi.
- Tôi không chịu trách nhiệm.
- Tất nhiên, cả tôi.
- Một kẻ được phép chỉ huy, còn người khác có thể còn minh mẫn gấp
nghìn lần thì.
Ở ta, con người sống bằng sự minh mẫn ư? Ở ta mọi người chỉ sống
bằng cái cuống họng...
Ôxip giắt vạt áo lông cừu vào thắt lưng, đôi chân lão mặc quần dạ lính
màu xám: bước đi lanh lẹn, nhún nhảy như lò xo. Lão bước tựa hồ phía
trước lão luôn luôn có một kẻ nào đó cứ nắm lấy lão. Kẻ ấy chỉ có lão nhìn
thấy, y cứ xoắn lấy lão khiến lão không thể đi theo đường thẳng, con đường
