bằng bút máy. Bìa ngoài ca-tơ-lô có in hình một con mèo nhiều mầu của
ông, bức đó nằm trong bảo tàng của Nhật. Với con mèo, người ta thường
nói " Trong như mắt mèo..." thể hiện cái chất trong của mắt mèo qua nhiều
trạng thái bằng chất liệu thủy mặc, trên thế gian này chẳng có mấy ai? Do
đó mà cho đến ngày giờ này, ngôi vị vua vẽ mèo không họa sĩ nào thay
được.
- Sao không vẽ con gì dễ thương hơn mà vẽ con mèo?
- Đó chính là ẩn số, là bí quyết của tâm hồn người nghệ sĩ. Tao cũng
đã tự hỏi như mầy. Trong số thú vật nuôi trong nhà, so với con chó thì nó
không dễ thương bằng. Với con chó, mình đi đâu về, nó mừng, còn con
mèo thì nó dửng dưng. Và nó còn có nhiều cái đáng ghét nữa. Đến mùa
động đực của nó, nó cứ gào cứ ré lên trên mái nhà, đuổi bắt nhau, gầm gừ
cấu xé giành gái, rồi kêu rú lên nghe lạnh đến xương sống, gây náo động cả
xóm. Nhưng khi rình mồi thì nó nhẹ như cái bóng, nó như nhà y-ô-ga đã
luyện đến mức thâm hậu, nó nén cả hơi thở, nó dồn hết tinh lực vào bên
trong, để cho con mồi tưởng như trên đời này không có cái loài gọi là mèo,
rồi bất thần nó phóng tới. Con mồi không kịp phản ứng, hồn vía như rời
khỏi xác. Bắt được mồi rồi, nó chưa vội ăn, nó còn vờn, còn giỡn, thả rồi
bắt, bắt rồi thả, nó vui trước sự sợ hãi của con mồi. Aác! Nhưng con mèo
của Foujita thì rất dễ thương. Ông đã vẽ nhiều con mèo chơi giỡn với nhau,
chơi giỡn với đồ vật, rất dễ thương. Dễ thương đến nỗi, con mèo đâu mà
chẳng có, thế mà cái giới sành tranh cả năm châu đều nháo nhác đi tìm mèo
của Foujita. Có lẽ hồn nghệ sĩ của ông có sức làm mờ, làm mất đi cái xấu,
cái ác của mèo, và ông chỉ thấy cái đẹp và nâng cao cái đẹp ấy, đó chính là
tâm hồn của ông. Tâm hồn của người họa sĩ là tâm hồn của dân tộc. Tâm
hồn của Foujita là tâm hồn của phương Đông trong ngòi bút tài hoa của
ông. Từ đó, đôi lúc tao nghĩ, hình như người nghệ sĩ không chấp nhận cái
xấu. Mà cái xấu và cái đẹp lại song song tồn tại với con người. Và đó là bi
kịch của người nghệ sĩ?
