Rồi vẫn không hề dừng bước, ông ta đưa mắt ra hiệu cho tôi chú ý vào
tập tài liệu mỏng mà ông đang để trong chiếc cặp của mình. Ông ta hé tập
tài liệu ra chỉ một khe nhỏ, như thể những người buôn bán ma túy chào bán
cho tôi một ít cocain. Khe hở để lộ ra một tờ Yediot, tờ báo bán số lượng
lớn nhất Israel, gập gọn trong tập tài liệu. Ông ta nở một nụ cười tinh quái
rồi nhanh chóng sải bước đi, chìm khuất trong dòng của những chiếc áo
choàng và mũ màu đen.
Tôi thấy toàn bộ sự việc này gây phiền nhiễu cho việc nói về sự gia tăng
quyền lực của những phần tử cực đoan trong cộng đồng Haredi, và tôi sử
dụng nó như một nền tảng cho câu chuyện dài trên Times về cuộc đấu tranh
ở Israel giữa người Haredim và người Do Thái thế tục. Ngay sau khi tôi viết
bài báo đó, tôi bị lụt trong đám thư điện tử căm phẫn từ những người Do
Thái chính thống cực đoan ở Mỹ và Israel, những người cảm thấy tôi đã phỉ
báng cộng đồng của họ, họ nói rằng chỉ có một phần nhỏ trong số những
người đó là kiểu người đã biến Tsimhe từ một người bán báo thành người
làm falafel sau một đêm. Tôi phản hồi bằng đặt câu hỏi tại sao, nếu phần đa
những người Do Thái chính thống cực đoan ở Israel đều là những người rất
ôn hòa, nhiều người trong số họ - bất kỳ ai đó trong số họ - đã không đứng
lên bảo vệ quyền lợi cho Tsimhe để anh ta được bán báo. Tôi không nhận
được câu trả lời. Tuy nhiên, có một người trong số những người phản đối đã
không chịu bỏ cuộc. Ông ta lịch sự, thậm chí là cuốn hút nữa, nhưng kiên
quyết đến tàn nhẫn trong việc giáo dục tôi về công trạng của cộng đồng
Haredi.
Tôi không phải là công cuộc cải tạo đầu tiên của Giáo sĩ Nota Schiller.
Schiller là giám đốc yeshiva Ohr Somayach ở Jerusalem, một viện của
người Do Thái dòng chính thống cực đoan chuyên đem những người Do
Thái đã xa rời khỏi đạo Do Thái quay trở lại học kinh Torah. Vài người quy
kết rằng ông ta đang vận hành một nhà máy tẩy não người Do Thái, nhưng
Schiller quyết liệt phủ nhận nhiệm vụ này, mặc dù cần phải thêm rằng, mỉa
mai thay vài người Do Thái rất muốn có bộ não được tẩy sạch. Ohr
Somayach hẳn là bộ mặt tự do nhất của đạo Do Thái Haredi ở Israel; sự ôn
hòa và cởi mở của nó trong đối thoại không phải là điển hình cho cộng