thần, và cần ít thuốc men và điều trị trong suốt trận chiến hơn là sau khi nó
kết thúc. Điều này phụ thuộc lớn vào thực tế rằng những bệnh nhân này tập
trung tất cả khả năng trí tuệ có phần hạn hẹp của mình vào nỗ lực sống sót
trong hỗn loạn, vì vậy mà thậm chí họ còn khỏe hơn. Điều này có thể nói
lên rằng hầu hết người Liban đã đạt đến một trình độ nào đó, điều này lý
giải tại sao cuộc khủng hoảng sức khỏe tinh thần ở Liban xảy ra khi cuộc
nội chiến kết thúc, hòa bình và yên tĩnh trở lại. Sau đó, khi mọi người bớt
cảnh giác và kiểm tra lại những gì đã mất, họ mới thực sự phát điên. Cho
đến tận lúc đó thì nhiều người Liban không chỉ đơn giản là tồn tại mà họ
còn phát triển nữa.
Anthony Asseily, giám đốc Ngân hàng Thương mại J.Henry Schroder &
Son – Chi nhánh Beirut, nói rằng sau khi bùng nổ cuộc xâm lược của quân
Israel mùa hè năm 1982, ông đóng cửa văn phòng và chuyển tới London,
chỉ để lại Munzer Najm 32 tuổi trước đây chỉ chuyên bê cà phê cho các
nhân viên và khách của ngân hàng. Munzer chỉ được chỉ dẫn là trông nom
địa điểm đó hết mức anh ta có thể. Theo những gì Asseily biết về Munzer,
chàng trai cà phê đó, chỉ biết nói tiếng Ả rập.
Một ngày, vào lúc cao điểm của thời kỳ chiếm đóng của Israel ở Tây
Beirut, Asseily đang ngồi trong văn phòng ở London thì bất ngờ nhận được
điện báo. “Đó là đường dây ở Beirut,” ông nhớ lại. “Phản ứng đầu tiên của
tôi là hỏi xem tình hình thế nào. Câu trả lời là: ‘Không tốt lắm.’ Rồi tôi bảo,
‘Đợi một chút, ai đang ở đầu dây vậy?’ Câu trả lời tức thì: ‘Munzer’. Đầu
tiên, tôi không tin nổi. Tôi nghĩ có thể ai đó đang chĩa súng vào đầu anh ta
và nói cho anh ta phải gõ những gì. Chúng tôi có một cuộc chuyện trò [bằng
điện báo] và rốt cuộc tôi nhận ra rằng khi quanh quẩn ở ngân hàng suốt cả
ngày mà chẳng có gì làm, anh ta đã học được chút ít tiếng Anh và tự mày
mò cách sử dụng máy điện báo.” Sau đó, Asseily bình luận rằng, anh chàng
cà phê Munzer có thể lấy trộm cái máy điện báo đó của ngân hàng và bán
cho người trả giá cao nhất dễ dàng hơn là học cách sử dụng nó. Chẳng có ai
ngăn cản anh ta làm chuyện đó cả: không cảnh sát, không nhà tù, cũng
chẳng tòa án. Nhưng anh ta đã không làm thế.
