với cậu ta đây? Tôi không biết cậu ta theo Cơ đốc giáo hay Druse. Tôi
không biết cậu ta mong muốn nghe được điều gì nữa.
Người lái xe taxi của chúng tôi khá là lanh lợi, và khi tên lính hỏi lại,
“Các anh theo đạo nào?” thì anh ta cộc cằn trả lời, “Họ là nhà báo – thế
thôi.” May mắn thay cho chúng tôi, đó không phải là ngày bắt cóc các nhà
báo để tống tiền, và họ để chúng tôi qua. Tôi sẽ không bao giờ quên được
cái nhìn thèm muốn của những con tin đang ngồi dọc lề đường dõi theo
đường đi của chúng tôi khi chúng tôi tăng tốc.
Để làm được một phóng viên người Mỹ gốc Do Thái chính thức ở Tây
Beirut trong đầu những năm 1980 là nhiệm vụ đòi hỏi phải khéo léo mọi
lúc, đặc biệt trong giai đoạn cao điểm của cuộc bao vây của Israel. Chính
sách của tôi là không bao giờ giấu giếm tôn giáo của mình với bất cứ bạn bè
hay quan chức nào khi họ hỏi đến nó một cách thẳng thắn, nhưng tôi không
chạy khắp nơi để giới thiệu về bản thân mình với những người xa lạ bằng
nói tướng lên rằng, “Xin chào, tôi là Tom Friedman và tôi là người Do
Thái.” Không phải là tôi sợ rằng có ai đó sẽ bắn tôi nếu họ phát hiện ra rằng
tôi là người Do Thái, mặc dù ở một nơi như Beirut chẳng ai có thể cảm thấy
đủ an toàn mọi lúc cả; tôi chỉ không muốn tôn giáo của mình trở thành một
vấn đề trên con đường sự nghiệp báo chí của tôi. Tôi muốn mọi người hãy
xem xét những gì tôi viết chứ không phải tôi là ai.
Nhưng không chỉ có một khoảnh khắc ở Beirut mà tôi không đủ tỉnh táo
để nhận ra rằng mình là ai. Trong vài tuần đầu tiên sau khi chúng tôi đến,
tôi luôn cảm thấy như thể có một ngọn đèn nê-ông sáng chói chiếu trên đầu
và không ngừng phát ra “Do Thái, Do Thái, đây là gã người Do Thái.” Tuy
nhiên, tôi nhanh chóng phát hiện ra rằng mọi người đều cho rằng nếu anh
đã ở Beirut thì anh không thể là người Do Thái được. Xét cho cùng, một
người Do Thái sáng suốt thì tới Beirut làm gì chứ? Tên của bạn có thể là
Goldberg và hầu hết người Liban vẫn cho rằng bạn chẳng phải người Do
Thái đâu. Có lần tôi xin visa vào An-giê-ri, khi nhân viên đại sứ quán điền
vào mẫu đơn tới mục Tôn giáo, anh ta đã thản nhiên ghi Cơ đốc giáo mà
chẳng thèm hỏi ý kiến tôi. Trong khi Friedman là một cái tên Do Thái dễ
