nhận biết với những người phương Tây thì nó lại chẳng rõ ràng gì với
những người nói tiếng Ả rập vốn xa lạ với những cái tên phương Tây.
Vì tôi có những nét đặc trưng của khu vực Địa Trung Hải và bộ ria mép,
những người Liban thường hỏi tôi xem tôi có phải là người gốc Ả rập
không. “Không,” tôi trả lời, “Tôi là người Mỹ. Một trăm phần trăm luôn.”
Nhưng rồi họ lại hỏi, “Trước đây ông ở đâu? Sao lại có cái họ Friedman?”
Tôi luôn đáp rằng, “Rumani,” bởi vì ông bà nội tôi di cư từ đó tới nước Mỹ,
và chẳng biết vì sao nó làm mọi người thấy thỏa đáng và chẳng còn thêm
câu hỏi nào nữa. Họ sẽ bảo, “Người Rumani à,” và gật gật đầu như thể điều
đó giải thích cho tất cả.
Tuy nhiên, luôn có sự căng thẳng trong tinh thần tôi, bởi vì tôi không
ngừng ý thức được khoảng cách giữa người là tôi và người mà mọi người
tưởng là tôi. Mỗi khi phỏng vấn người đứng đầu quân đội hay chính khách
người Ả rập, tâm trí tôi bắt đầu quay mòng mòng không thể nào kiểm soát
được: Sẽ thế nào nếu người này biết mình là ai? Ông ta có để ý không nếu
ông ta biết mình đã làm lễ Bar Mitzvahed trong Giáo đường Do Thái Adath
Jeshuren ở Minneapolis năm 1966? Ông ta có choáng không nếu biết chị cả
mình là một người Do Thái Lubavitcher Hasidic với bảy đứa con đang sống
ở Vùng biển Miami?
Cố hết sức để giữ cho trí óc mình không bị choán bởi những suy nghĩ
như vậy, tôi trở nên lão luyện trong việc thay đổi chủ đề của bất cứ cuộc trò
chuyện nào có vẻ như sắp tiến đến câu hỏi về tôn giáo. Tuy vậy, không phải
lúc nào tôi cũng thành công. Michel Khouri, vị thống đốc khả kính của
Ngân hàng Trung ương Liban hồi tôi ở Beirut, một tối đã mời tôi và Ann
đến dự một bữa tiệc do ông chủ trì trong một khách sạn bên bờ biển ở
Beirut. Tôi được ngồi cạnh phu nhân của Bộ trưởng Bộ Công trình Công
cộng. Ngay sau khi được giới thiệu với nhau, bà ta bắt đầu bằng câu hỏi:
“Friedman, Friedman, họ này ở đâu vậy nhỉ?” Bà ta nhanh chóng nhận ra
vấn đề giữa mê cung phòng thủ mà tôi đã mặc nhiên bỏ qua câu hỏi và che
chắn cho việc tôi là một người Do Thái. Lúc tôi cố gắng nói chuyện với bà
về thời tiết, kiểu như: “Chúng ta đang có những ngày thật đẹp nhỉ?”.
