thực” (BKT I, §§ 24A.2, 172A., 214A.). Theo ông, người bạn đúng thật/
đích thực là người bạn tương ứng với KHÁI NIỆM “người bạn”, và tác
phẩm nghệ thuật đúng thật/đích thực tương ứng với khái niệm “tác phẩm
nghệ thuật”. Nhưng, thật ra, không một thực thể HỮU HẠN nào là tương
ứng hoàn toàn với khái niệm của nó. Nó vướng vào các mối quan hệ với
những sự vật khác; chúng chuyển trao những đặc điểm vốn không được
khái niệm của nó quy định. Vì thế, không có vật gì là “đúng thật” một cách
chặt chẽ, ngoại trừ cái TOÀN BỘ, là cái không có những sự vướng mắc
ngoại tại và, do đó, hoàn toàn nhất trí với khái niệm của nó. Trong Lô-gíc
học, cái toàn bộ này là, hay, được thể hiện bởi Ý NIỆM tuyệt đối, trong đó
khái niệm là hoàn toàn tương ứng với THỰC TẠI.
2. Hegel chấp nhận quan niệm rằng cái gì đó chỉ có thể là “đúng thật”
nếu nó không tự-mâu-thuẫn. Nhưng, không chỉ những phán đoán, lòng tin,
v.v. mới có thể tự mâu thuẫn. Ngay cả Leibniz và Kant cũng đồng ý rằng
một khái niệm có thể tự-mâu-thuẫn, và, vì thế, là sai, xét theo tiêu chuẩn
của chính nó. Một người bạn sai lầm hay một tác phẩm nghệ thuật hỏng là
tự-mâu-thuẫn, theo cả hai nghĩa: nó không đạt được hay “mâu thuẫn” với
khái niệm của nó, và (thường, hay ít nhất) là thiếu sự nhất trí nội tại. Trong
thực tế, bất kỳ thực thể hữu hạn nào, dù là sự vật hay khái niệm, đều tự-
mâu-thuẫn, ít ra là khi nó bị thoát ly khỏi các mối quan hệ của nó với
những sự vật hay khái niệm khác. Như thế, một lần nữa, chỉ có cái toàn bộ
mới là “đúng thật”, bởi cái toàn bộ thì không phải hữu hạn, nên VƯỢT BỎ
những mâu thuẫn trong các bộ phận của nó.
3. Hegel cũng chấp nhận định nghĩa về chân lý như là adaequatio
rerum et intellectus, nhưng ông lại tái diễn giải định nghĩa này, chẳng hạn,
như là “sự đồng nhất giữa TƯ DUY và TỒN TẠI”, hay “sự nhất trí giữa cái
CHỦ QUAN và cái KHÁCH QUAN”. Nhưng, sự nhất trí hoàn toàn giữa tư
duy và tồn tại không thể tìm thấy trong phán đoán, chẳng hạn, như trong:
“hoa hồng này [là] đỏ”. Tư tưởng ấy của tôi về [màu sắc của] hoa hồng
không thể nắm bắt chân lý toàn bộ về hoa hồng, về mùi hương của nó, v.v.,
