Phần chính thứ nhất của Lô-gíc học, Học thuyết về TỒN TẠI, được
chia làm ba chương: Chất, Lượng và Hạn độ.
1. Qualität là chữ được vay mượn từ chữ qualitas trong tiếng La-tinh
ở thế kỷ XVI, đến lượt nó, qualitas bắt nguồn từ chữ qualis (“thuộc loại
nào?”). Theo cách dùng thông thường, nó là (a) một mức độ ưu trội (về
“phẩm chất kém, phẩm chất tốt”, v.v.) hoặc (b) sự ưu trội hơn cả (“chúng
tôi lo về chất, chứ không lo về lượng”). Trong triết học, nó là một “thuộc
tính”; Hegel đặt nó ngang hàng với chữ Bestimmtheit (TÍNH QUY ĐỊNH,
sự quy định/Anh: determinacy, determinateness). Chất của một PHÁN
ĐOÁN là tính khẳng định, tính phủ định hoặc tính vô hạn của phán đoán
ấy. (Hegel có xu hướng hòa lẫn chất của phán đoán với việc phán đoán gán
một chất cho cái gì đó). Böhme liên kết Qualität với Qual (sự đau đớn, sự
dằn vặt, nỗi thống khổ) và đề xuất các chữ Qualierung và Inqualierung để
chỉ sự xung đột qua đó một chất tự tạo ra mình và duy trì sự tồn tại của
mình. Sự kết hợp này không có cơ sở từ nguyên học nào cả.
Trong Lô-gíc học, Qualität vừa là đề mục chung bao quát cả: tồn tại,
TỒN TẠI NHẤT ĐỊNH, và tồn tại CHO MÌNH, vừa là một mô-men của
tồn tại nhất định. Chất khác với THUỘC TÍNH (Eigenschaft) ở chỗ (a)
thuộc tính cũng là một sức mạnh, tác động đến những sự vật khác (ví dụ:
“cà phê có thuộc tính là làm cho ta tỉnh táo”), trong khi đó, chất thì thụ
động hơn, và (b) một thuộc tính thuộc về một SỰ VẬT, nó có thể tồn tại
lâu bền qua những thay đổi trong các thuộc tính của nó, trong khi đó, một
thực thể, theo Hegel, được cấu tạo bởi chất của nó và không thể nào tiếp
tục tồn tại được một khi chất của nó không còn. Nhìn chung, chất chuyển
sang lượng theo cách tồn-tại-cho-mình, - là cái tồn tại chỉ quan hệ với chính
mình chứ không quan hệ với bất cứ cái gì khác -, không còn có một chất
nhất định nữa và trở thành một nguyên tử hay một đơn vị, đến lượt nó,
nguyên tử hay đơn vị này sản sinh ra các nguyên tử hay các đơn vị khác
bên cạnh bản thân nó.
