phải ít nhiều bí hiểm, do đó không dành chỗ cho những sự kêu ca hay cho
những đòi hỏi về sự an ủi. Trong chừng mực định mệnh được hiểu như là
mục đích có thể xác định, nó trở thành thiên hựu (pronoia, Vorsehung/Anh:
providence).
4. Để đón nhận định mệnh, Hegel lập luận trong KHLG, ta phải thực
hiện một hành vi (Tat), sẽ để lại “một phương diện mở ra cho sự truyền
thông của BẢN CHẤT bị THA HÓA (entfremdeten) của ta”: “Một DÂN
TỘC [Volk] mà không có các hành vi [tatlose] thì không bị trách lỗi
[tadellos] [tức là không làm không sai]”. Vì thế ở một cấp độ nào đó ta
luôn luôn chịu trách nhiệm về định mệnh của ta. Nhưng điều này có thể
được quan niệm theo những cách khác nhau. Trong MH, ông lập luận rằng
trong kịch nghệ, một nhân vật tạo ra số mệnh của chính mình bằng việc
theo đuổi mục đích của mình trong những hoàn cảnh được biết rõ, còn
trong sử thi, định mệnh được tạo ra cho con người, vì “tình huống ấy là quá
vĩ đại đối với các cá nhân”. Lần nữa, trong bi kịch Hy Lạp, định mệnh của
một cá nhân sinh ra từ HÀNH ĐỘNG của mình, trong khi trong kịch lãng
mạn, (chẳng hạn trong vở Macbeth) định mệnh là “một sự trưởng thành bên
trong, một sự phát triển tính cách của nhân vật”. Quan niệm của riêng
Hegel thì cho rằng định mệnh của ta là một “sự tiến hóa của bản thân ta”, vì
thế là trách nhiệm của chính ta (BKT I, §147A.). Những sự biến ngẫu nhiên
xảy ra, nhưng việc có mài đá thành ngọc được không là tùy ở ta. Trên quy
mô lớn, những gì xảy ra cho ta được định hướng bởi thiên hựu hay sự quan
phòng của Tinh thần-thế giới hơn là bởi định mệnh mù quáng.
Quan niệm của Hegel về định mệnh là kết quả-sau cùng của một vận
động NHỊP BA: (1) sự chấp nhận định mệnh một cách chất phác (của
người Hy Lạp); (2) sự kháng cự hiện đại (của thời hậu Hy Lạp) với định
mệnh và đòi hỏi về sự an ủi, đặc biệt là trong đời sau; (3) sự hòa giải
(Versöhnung) (của triết học Hegel) với định mệnh, dựa trên một quan niệm
sâu sắc hơn về con người và mối quan hệ của con người với Tinh thần thế
giới.
