có nghĩa rằng chỉ có cấu trúc lô-gíc của sự vật mới là hiện thực). Theo cách
nhìn này, một nhà nước độc tài hay bất lực thì không phải là một nhà nước
hiện thực, và không được miễn trừ khỏi sự phê phán và cải cách. Hegel là
một nhà duy thực đối với các khái niệm và do đó tự tin rằng mình luôn
được vô hại trước sự phản bác rằng, chẳng hạn, một nhà nước không đích
thực lại có thể là một nền độc tài thực tồn hay hiện thực. Tuy nhiên, ông
không cung cấp tiêu chuẩn rõ ràng nào cả để phân biệt cái hiện thực với cái
vẻ ngoài: ngay cả những nhà nước tốt nhất cũng không phải không có
khuyết điểm hay có thể trường tồn.
Học thuyết cho rằng cái hiện thực là hợp lý tính không đơn giản là một
sản phẩm của thuyết bảo thủ của Hegel (tuy vậy, ông là bảo thủ theo nghĩa
rằng ông ít hay nhiều chấp nhận hiện trạng, nhưng không phải theo nghĩa
ông xem hiện trạng ấy là đáng mong muốn hay có thể vận dụng nhằm phục
hồi trật tự cũ đã bị Cách mạng Pháp đánh đổ). Học thuyết này cũng thể hiện
một xu hướng khắc kỷ và mang tinh thần Spinoza trong tư tưởng của ông;
đó là niềm tin rằng nên thấu hiểu và chiêm nghiệm sự vật hơn là băn khoăn
hay đòi thay đổi chúng và rằng sự TỰ DO chính là ở chỗ thấu hiểu sự tất
yếu, và sự thấu hiểu như thế cho phép ta chấp nhận thế giới như nó đang là
hơn là thay đổi nó.
Bùi Văn Nam Sơn dịch
Hiện tượng học [Đức: Phänomenologie; Anh: phenomenology]
Chữ Phänomenologie phát sinh từ sự kết hợp của hai chữ Hy Lạp:
logos (“ngôn từ, lý tính, học thuyết, lý thuyết”, v.v.) và phainomenon
(HIỆN TƯỢNG); từ này du nhập vào tiếng Đức từ thế kỷ XVII thành chữ
Phänomen. Từ Hy Lạp phainomenon và động từ tương ứng với nó,
phainesthai, đều là những từ có nghĩa hàm hồ: (1) “hiện tượng”, “xuất
hiện”, tương phản với cái đang tồn tại thật; (2) “cái nhìn thấy rõ rệt”, “hiện
