TỪ ĐIỂN TRIẾT HỌC HEGEL - Trang 241

theo những luật lệ và thực hành của NHÀ NƯỚC lý tính. (Đây là tính
khách quan theo nghĩa (ii) ở trên).

BKT I, §41A.2, Hegel phân biệt ba nghĩa của objektiv (tính khách

quan): (a) nghĩa thông thường về “cái gì hiện diện ở bên ngoài, tương phản
với những gì chỉ đơn thuần chủ quan, được tưởng tượng hay mơ mộng,
v.v.”; (b) nghĩa theo Kant về “cái gì phổ biến và tất yếu, tương phản với cái
bất tất, đặc thù và chủ quan của cảm giác”; (c) nghĩa được Hegel yêu
chuộng là “TƯ TƯỞNG nhưng không đơn thuần là tư tưởng của ta, mà
cũng là cái TỰ MÌNH của SỰ VẬT (Dinge) và của cái khách quan (des
Gegenständlichen)
nói chung”. Nghĩa (a) tương ứng với nghĩa (i) nêu trên,
trong khi nghĩa (ii) nêu trên bao gồm cả (b) và (c) này. Hegel cho rằng Kant
đã đúng khi nghĩ rằng những CÁI BẤT TẤT của cảm giác, v.v., là khách
quan chỉ trong nghĩa suy biến, yếu ớt, tương phản với tư tưởng hay phạm
trù, vốn là PHỔ BIẾN và tất yếu, vừa theo nghĩa chúng áp dụng cho mọi
đối tượng, vừa theo nghĩa chúng không thay đổi từ người này sang người
khác. Nhưng, với Kant, các tư tưởng vẫn là chủ quan theo nghĩa (c), vì ông
xem chúng là được ta áp đặt lên sự vật, chứ không phải cấu tạo nên BẢN
CHẤT của chúng (như xác tín của Hegel).

Cố gắng của Hegel để phân biệt những nghĩa khác nhau của

Objektivität đã bỏ qua sự khác biệt giữa những thái độ khách quan hướng
đến sự vật và bản thân những sự vật khách quan. Điều này bắt nguồn từ hai
học thuyết: thứ nhất, cho rằng ở cấp độ cao nhất của tính khách quan, thái
độ (hay chủ thể) và đối tượng của nó trùng khít với nhau; thứ hai, nói
chung, những thái độ và những đối tượng của chúng là khách quan ở cùng
một cấp độ hay đến cùng một mức độ: nếu, chẳng hạn, tôi tư duy một cách
khách quan (nghĩa là một cách lý tính và vô tư, không thiên vị), tôi phân
biệt những tư tưởng khách quan cấu tạo nên bản chất của sự vật, trong khi
nếu tôi chỉ đơn thuần cảm giác hay tri giác, tôi chỉ phân biệt được tính
khách quan thấp kém hơn của những thuộc tính cảm tính về sự vật. Nhưng
không có gì rõ ràng rằng sự tương ứng này có thể đạt được. Những cảm

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.