TỪ ĐIỂN TRIẾT HỌC HEGEL - Trang 322

(Der) Staat được hình thành từ chữ La-tinh status (“vị thế, điều kiện”,

v.v., từ động từ stare, nghĩa là “đứng”) ở thế kỷ XV. Thoạt đầu, nó có nghĩa
là “thế đứng, vị thế; điều kiện; lối sống; phẩm giá”). Ở thế kỷ XVII, nó phát
triển được nét nghĩa chủ đạo của ngày nay là “nhà nước” (chính trị) dưới
ảnh hưởng của chữ état (cũng phái sinh từ status) trong tiếng Pháp. Nó vẫn
còn giữ một nét nghĩa cổ xưa hơn là “vẻ phù hoa, sự lộng lẫy, chi tiêu tốn
kém, đặc biệt là của một ông hoàng nơi cung đình”, nhưng giờ đây nó đã
mất đi hết những nét nghĩa khác này. Vì thế, chữ “state” [trong tiếng Anh],
theo nghĩa “tình trạng/trạng thái/điều kiện” không phải là Staat, mà là
Zustand [trong tiếng Đức], nhất là trong Naturzustand, “trạng thái tự
nhiên”, còn chữ “state” theo nghĩa “giai cấp, tầng lớp” là Stand hay Rang
[trong tiếng Đức]. (StandZustand đều có gốc từ động từ stehen,
“đứng”).

Nhưng ngay cả trong nghĩa chính trị, Staat, giống với chữ “state”

[trong tiếng Anh], có nhiều nghĩa. Một nhà nước thường bao hàm ba yếu
tố: (1) một DÂN TỘC (Volk) ít nhiều thuần nhất về văn hóa và ngôn ngữ;
(2) một lãnh thổ ít nhiều được thống nhất (nhưng không nhất thiết là thuần
nhất) về mặt địa lý; (3) một tổ chức chính trị, với một quyền lực trung ương
thực thi quyền lực trên khắp lãnh thổ. Staat có thể quy chiếu đến một trong
ba yếu tố ấy, hay cùng lúc quy chiếu đến cả ba yếu tố này. Vì thế, nếu cái gì
đó nằm trong lợi ích của Staat, thì nó cũng nằm trong lợi ích của quốc gia,
tức là, của cùng một lúc các yếu tố (1), (2) và (3), như một dân tộc chiếm
cứ một lãnh thổ nhất định được tổ chức về mặt chính trị. Nếu điều gì đó
xảy ra trong Staat Đức, tức là nó xảy ra trong lãnh thổ. Ai làm việc cho
Staat tức là người đó làm việc cho chính quyền hay làm việc ở ngành nào
đó của Staat theo nghĩa (3). Nếu một quyết định được thực hiện von Staats
wegen [vì nhà nước]
, nó được thực hiện ở cấp độ chính quyền, tức là ở
những tầm cao hơn của nghĩa (3).

Nghĩa (3) làm nảy sinh thêm những hàm hồ. Thứ nhất, quyền lực được

thực thi bởi cơ quan quyền lực trung ương có thể thay đổi theo mức độ: nó

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.