lại thành một giống cao hơn. Hoặc cách thứ hai, ta có thể tiến hành một
cách tiên nghiệm theo hướng ngược lại: bắt đầu bằng một khái niệm về
giống, phân chia nó thành những loài bằng một nguyên tắc phân loại nào
đó, rồi đặt những cái cá biệt nào mà ta thấy phù hợp vào trong sơ đồ phân
loại của ta. Hegel nhìn thấy các khó khăn trong cả hai phương cách. Nếu
tiến hành một cách hậu nghiệm thuần túy, ta sẽ đánh đồng sự quan sát của
ta về những cái cá biệt bị hư hại hay có khiếm khuyết với sự quan sát về
những cái lành lặn, vì thế ta có thể kết luận sai lầm rằng ngựa không phải là
một loài bốn chân, vì không phải mọi con ngựa đều có bốn chân. (mọi
“hình tròn” mà ta gặp [trong thực tế] còn ít phù hợp hơn với định nghĩa 15
của Euclid: “Cho một đoạn thẳng, dùng đoạn thẳng ấy làm bán kính, có thể
vẽ một
tại điểm đã cho”). Hoặc ta có thể quan sát thấy rằng
mọi con người, tương phản với những sinh vật khác, đều có dái tai. (Hegel
gán phát biểu này cho J. F. Blumenbach). Điều gì ngăn không cho ta xem
đặc điểm vụn vặt ấy [tức có dái tai], chứ không phải đặc điểm bản chất hơn
nào đó chẳng hạn việc có tư duy, là sự khác biệt về loài cho con người?
Ngược lại, nếu tiến hành một cách tiên nghiệm, thì một lần nữa ta có
thể chọn phải một nguyên tắc phân loại (như việc có dái tai chẳng hạn) vốn
không bản chất đối với chủ đề. Hơn nữa, phương thức tiến hành sẽ là
thường nghiệm trong chừng mực nguyên tắc phân loại ta đã chọn không bị
quy định bởi giống mà ta đang phân chia: chỉ giống thú vật đơn thuần,
không cho ta biết phải phân chia nó thành loài sống dưới nước và không
sống dưới nước, hay có xương sống và không có xương sống.
Phản ứng của Hegel trước những khó khăn này là: lối tiếp cận của ta
cho sự phân loại sinh học không thể thuần túy thường nghiệm cũng không
thể thuần túy tiên nghiệm. Để đảm bảo điều ấy, những phân loại của ta phải
tương ứng càng nhiều càng tốt với những bản tính bản chất của chủ đề, ta
phải đặt cơ sở cho chúng trên những phương cách mà những cái cá biệt tự
tập hợp lại thành loài và tự phân biệt chúng với những cái cá biệt thuộc loài
khác, tức là những cơ quan sinh dục mà các thành viên của cùng một loài
