một bộ luật đạo đức hay xã hội vốn mặc nhiên trong bản tính của con người
hay trong vũ trụ là Naturrecht, phân biệt với positive Recht [luật thực định].
Tính nước đôi này đã có từ lâu: Heraclitus cho rằng vũ trụ được chi phối
bởi luật thần thánh (nomos), theo một cách có thể ví với luật của con người
vốn chi phối các xã hội loài người, và đây là một học thuyết trung tâm của
các nhà Khắc kỷ. Cụm từ “luật tự nhiên” (leges naturae) xuất hiện nơi
Lucretius thì không có những liên tưởng thần học hay đạo đức học theo
nghĩa đen.
Cũng có các quy luật luân lý hay đạo đức, quy định các nghĩa vụ của
ta dù chúng có được thể hiện trong các luật của đất nước hay không. Kant
phân biệt các luật này với luật bên ngoài (tức, luật của đất nước), một số
trong những luật ấy được cho là ràng buộc một cách tiên nghiệm, độc lập
với pháp định hiện thực (tức là các luật bên ngoài, nhưng tự nhiên
(natürlische)), trong khi những luật khác chỉ mang tính ràng buộc nhờ vào
sự lập pháp bên ngoài (các luật thực định [positive]). Trong thời đại của
Kant, thuật ngữ Denkgesetz(e) (“(các) luật của TƯ DUY”) được áp dụng
vào các luật hay các nguyên tắc về sự ĐỒNG NHẤT, sự (không) MÂU
THUẪN, sự loại trừ cái thứ ba và đôi khi cả cho nguyên tắc lý do hay CƠ
SỞ đầy đủ. Hegel bác bỏ danh hiệu này, vì ông tin rằng việc vi phạm các
luật này trong suy tư là vừa dễ dàng vừa chính đáng.
Một Regel (“quy tắc”, theo nghĩa lý thuyết lẫn thực hành) khác với
một quy luật ở chỗ nó thừa nhận những ngoại lệ (“là một quy tắc...”, “các
quy tắc xã giao”, v.v.). Hegel chủ yếu sử dụng chữ Regel khi nói về HẠN
ĐỘ (Mass), ở đó Regel là một chuẩn mực hay tiêu chuẩn (Masstab nghĩa
đen là “thước đo”), một đơn vị đo lường cố định được thể hiện nơi một
thực thể vật chất (chẳng hạn, một cái thước), dùng để xác định kích thước
của các thực thể khác. Trong MH, Hegel phân biệt giữa Regelmässigkeit
(“tính hợp-quy-tắc”/Anh: “regularity”) với Gesetzmässigkeit (“tính hợp-
quy-luật”/Anh: “lawfulness”). Quy tắc chứa đựng tính chất đồng dạng vốn
chưa được dị biệt hóa, vì thế tính hợp quy tắc, có quan hệ gần gũi với tính
