Hegel đưa ra hai nghiên cứu về cái hữu hạn: (a) cái hữu hạn được cấu
tạo bởi ranh giới của nó; (b) cái hữu hạn không thực hiện được KHÁI
NIỆM của nó: chẳng hạn SINH THỂ sống chết đi vì nó chỉ là một cái cá
biệt, trong khi giống (genus) là một cái PHỔ BIẾN (BKT I, §221A). Hai
nghiên cứu này liên quan với nhau. Một Hữu thể vô hạn, tức THƯỢNG
ĐẾ, có mọi, và chỉ có, (những) đặc tính được bao hàm trong khái niệm của
Ngài, vì không có gì bên ngoài Ngài để giải thích sự vắng mặt của những
đặc tính như thế hay sự có mặt của những đặc tính phụ trội. Hơn nữa, khái
niệm về một thực thể vô hạn tự nó là một khái niệm vô hạn: nó không bị
giới hạn bởi các khái niệm khác, và cũng không tương phản với các khái
niệm khác; vì thế nó không có một nội dung có giới hạn, nhưng chứa đựng
mọi khả thể. Do đó, cho dù có cái gì đó khiến Thượng Đế thay đổi, thì ắt
cũng không có thứ gì để Thượng Đế chuyển thành. Thượng Đế vì vậy là
ĐỒNG NHẤT với khái niệm về Ngài. Điều này không có nghĩa là Thượng
Đế hay khái niệm về Ngài không chứa đựng ranh giới hay giới hạn nào hết:
khái niệm ấy dựng nên những ranh giới bên trong mà sau đó nó sẽ vượt qua
một cách BIỆN CHỨNG. Ngược lại, một thực thể hữu hạn bị bện chặt vào
những QUAN HỆ với các thực thể khác, vì thế không được khái niệm của
nó quy định hoàn toàn: nó có những đặc tính không nằm trong khái niệm về
nó, và thường thiếu những đặc tính nằm trong khái niệm của nó. Hơn nữa,
khái niệm của nó là một khái niệm hữu hạn, bị giới hạn bởi các khái niệm
khác, và tương phản với các khái niệm khác: các khái niệm như “cánh
đồng” hay “loài vật” và các khái niệm thuần túy như “vật”, đều bị giới hạn
bởi các khái niệm khác bên trong Ý NIỆM lô-gíc. Những khái niệm hữu
hạn như thế, do đó, là phù hợp cho các thực thể hữu hạn, nhưng không bao
giờ có thể là một sự phù hợp trọn vẹn giữa khái niệm và thực thể.
Thậm chí các thực thể hữu hạn, ít nhất là thuộc các loại hình cao, có
thể vượt khỏi những ranh giới hay giới hạn nào đó của chúng. Đói, khát và
đau đớn, chẳng hạn, được loài vật cảm nhận như những giới hạn, nhưng
được chúng vượt qua nếu chúng không chết. Nhưng loài vật không thể trở
nên có ý thức về, chứ chưa nói đến việc vượt qua, mọi ranh giới đã làm cho
