nó, còn tâm lý học xem xét tinh thần nơi chính mình. Vì thế, theo nghĩa
rộng hơn, tinh thần chủ quan là tương đương với nghĩa rộng hơn của
Gemüt, bao quát toàn bộ hoạt động tâm thần. Theo nghĩa hẹp hơn, tức (c),
nó loại trừ tâm hồn, nhưng vẫn bao quát một dãy rộng. Nó được phân chia
nhỏ hơn thành tinh thần lý thuyết (Hegel thường gọi là Intelligenz [Trí tuệ])
và tinh thần thực hành, với “tinh thần tự do”, tức Ý CHÍ tự do, được xem
xét ngắn gọn như hạn từ thứ ba (§§481-2), dẫn đến tinh thần khách quan.
Tinh thần lý thuyết bao gồm TRỰC QUAN, QUAN NIỆM (HỒI TƯỞNG,
TRÍ TƯỞNG TƯỢNG, KÝ ỨC) và TƯ DUY. Tinh thần thực hành gồm
tình cảm thực hành, các xung lực và Ý MUỐN, và hạnh phúc.
Geist, vì thế, là từ chủ yếu được Hegel dùng để chỉ “tinh thần”. Nó
khác với cái Tôi ở chỗ: dù bất kỳ Geist nào, theo nghĩa này, cũng là một cái
Tôi và bất kỳ cái Tôi nào cũng là một Geist, nhưng cái Tôi được quan niệm
là tự rút lui vào chính mình và tự QUAN HỆ với chính mình, trong khi
Geist được NGOẠI TẠI HÓA thành vô số các năng lực và hoạt động khác
nhau. Hegel thường xuyên công kích quan niệm rằng tinh thần gồm một tập
hợp các quan năng (Vermögen), các LỰC hay NĂNG LỰC: (1) Các năng
lực khác nhau không đơn giản thuộc về một thực thể riêng lẻ, nhưng hình
thành một trật tự thứ bậc có cấu trúc, mỗi giai đoạn của cái này sẽ dẫn đến
giai đoạn kế tiếp. (2) Tinh thần về bản chất là hoạt động: các năng lực của
nó không thể đều lập tức rơi vào trạng thái không hoạt động. (Ông xem xét
ngủ và mơ trong BKT III §398 và A). 3) Các năng lực không tách biệt với
nhau: chẳng hạn, người ta không thể tham gia vào hoạt động thực hành một
cách có ý nghĩa mà không có một quan niệm lý thuyết về mục đích của nó,
và ngược lại, bản thân tư duy cũng là một hoạt động thực hành.
Hoàng Phú Phương dịch
Toàn bộ và Bộ phận, Toàn thể (tính, cái), Mô-men (các) [Đức: das
Ganze und die Teile, Totalität, Momente; Anh: whole and parts;
