trạng thái hiện thời của nó và qua đó vượt ra khỏi trạng thái ấy. Sự tiến bộ
của tinh thần được xây dựng dựa vào Lô-gíc học, tiến lên từ những khái
niệm đơn giản hơn đến những khái niệm phức hợp hơn luôn VƯỢT BỎ và
bảo lưu các tiền thân của nó: “sự tiếp nối của các hệ thống Triết học trong
lịch sử là giống với sự tiếp nối trong sự dẫn xuất lô-gíc của những sự QUY
ĐỊNH-khái niệm của Ý NIỆM”. Vì vậy, chẳng hạn, Triết học của
Parmenides là tương ứng với khái niệm về TỒN TẠI, Triết học của
Heraclitus tương ứng với khái niệm về sự TRỞ THÀNH, v.v. Triết học của
bản thân Hegel tương ứng với ý niệm tuyệt đối, vượt bỏ mọi TƯ TƯỞNG
của Lô-gíc học. Triết học, giống như Lô-gíc học, phát triển từ cái đơn giản
đến cái phức hợp, và sau cùng quay trở về với sự thống nhất đã được dị biệt
hóa của Triết học Hegel, một sự thống nhất làm cho có thể có được sự phản
tư của Triết học về toàn bộ quá khứ đã qua của nó.
Theo cách này, ta không cần phải xem các triết gia quá khứ là lỗi thời,
mà phải xem tư tưởng của họ là hệ trọng với Triết học hiện đại, vì nó là
một thành phần bản chất trong Triết học hiện đại. Các Triết học quá khứ
không được xem đơn giản là những giai đoạn trơ trọi trên con đường đến
với chân lý, bị gò ép một cách giả tạo vào các sơ đồ lô-gíc trừu tượng. Vì:
(1) Sự thống nhất tối hậu mà các tư tưởng và các Triết học được đưa
vào trong ấy là để cho phép chúng (giống như các công dân của một NHÀ
NƯỚC hiện đại) tự do phát triển độc lập.
(2) Mỗi Triết học (hay nhóm các triết học) được xem là CHÂN LÝ
của thời đại trong đó nó xuất hiện. Nó là hình ảnh thu nhỏ của tư tưởng và
thực tiễn của thời đại ấy, và vì thế ngoài giá trị là triết học TRỪU TƯỢNG,
nó còn có một giá trị lịch sử.
(3) Trong thực hành, Hegel không bám chặt vào sơ đồ lô-gíc theo
cương lĩnh của ông, ngược lại, chính cấu trúc lô-gíc học của ông đã chịu
ảnh hưởng bởi lịch sử triết học.
