rã nhiều năm ở rạp hát, thế mà vai kịch đôi khi lại yêu cầu trẻ măng.
Nếu đã từng có một nữ diễn viên mười bảy tuổi sắm được vai
Monime, Didon, Pulchérie, Hermione, thì đó là một điều kỳ diệu
người ta sẽ không bao giờ thấy lại nữa. Tuy nhiên, một nữ diễn viên
già chỉ nực cười khi sức lực hoàn toàn từ bỏ mình, hoặc khi ưu thế của
diễn xuất không cứu vãn được sự tương phản giữa tuổi già và vai kịch
của mình. Trên sân khấu, sự tình cũng như trong xã hội, người ta chỉ
trách một phụ nữ cái tội lẳng lơ khi chị ta chẳng có đủ tài năng cũng
chẳng đủ những đức tính khác để bù đắp một tật xấu.
Thời nay, Clairon và Molé khi mới bước vào nghề đã thủ vai gần
gần như những người máy; về sau, họ đã tỏ ra là các diễn viên thực
thụ. Điều đó diễn ra như thế nào? Phải chăng tâm hồn, sự mẫn cảm,
tấm lòng đến với họ khi tuổi càng cao?
Chỉ có một thời gian ngắn, sau mười năm vắng mặt, cô Clairon
muốn xuất hiện lại ở chốn kịch trường; nếu cô diễn xoàng, phải chăng
là cô đã để mất đi tâm hồn, sự mẫn cảm, tấm lòng của cô? Không hề,
mà là ký ức về những vai kịch của cô. Tương lai chứng tỏ điều đó.
NGƯỜI THỨ HAI
Sao! Ông tin rằng cô ấy sẽ trở lại với chúng ta ư?
NGƯỜI THỨ NHẤT
Hoặc cô ấy sẽ buồn chán mà chết; bởi lẽ biết lấy cái gì để thay
thế cho sự hoan hô của công chúng và một dục vọng lớn lao?
Nếu anh diễn viên kia, nếu chị diễn viên kia đều xúc cảm sâu sắc,
như người ta thiết nghĩ, ông hãy nói cho tôi biết liệu anh ta có nghĩ
đến chuyện đưa mắt nhìn lên các lô, chị ta có nghĩ đến chuyện lái một
nụ cười vào trong hậu trường, hầu hết có nghĩ đến chuyện nói năng
với khán giả, và liệu người ta có đi vào các buồng trò để dẹp những
tiếng cười nắc nẻ của một diễn viên thứ ba và báo cho anh chàng biết
đã đến lúc ra sân khấu tự đâm mình?
Nhưng tôi có ý muốn phác ra với ông cảnh giữa một diễn viên
với vợ anh ta, họ vốn ghét nhau. Cảnh nhân tình âu yếm và say đắm,
