Luật bất thành văn dường như có mặt ở hầu hết các công ty và có thể
trong số luật định ấy, có nhiều vấn đề khiến bạn phải suy nghĩ: “Tại sao lại
như thế?”. Thật sự thì những vấn đề đó không được công khai vì công ty
luôn cố gắng che đậy chúng. Thay vào đó, chúng tồn tại dưới một hình thức
khác “bất thành văn”. Chúng bao gồm những quy tắc tồn tại trong công ty
nhưng không được công bố chính thức trước mọi người. Vì vậy, ngay từ
đầu, bạn đã không để ý đến chúng.
Luật bất thành văn có thể có mặt ở mọi khía cạnh trong công sở. Đó có
thể là những quy tắc giao tiếp, nói chuyện, cũng có thể là những quy định
liên quan tới giờ giấc làm việc trong công ty... Dưới đây là một vài ví dụ về
luật bất thành văn mà tôi tích lũy được trong những năm qua.
Tôi có một người bạn làm việc cho một tổ chức công ích tiếng tăm. Tổ
chức này đặt văn phòng trong một cao ốc sang trọng. Tầng trên cùng của
cao ốc dành cho các quản trị viên cao cấp. Có hai cách để lên tầng trên
cùng này. Cách thứ nhất, lên bằng một cầu thang đẹp, uốn quanh, trực tiếp
đưa bạn đến vị trí trung tâm khu vực các sếp làm việc. Cách thứ hai, lên
bằng cầu thang nội bộ, kín đáo, có lối thoát hiểm. Cả hai cầu thang này đều
đưa bạn đến cùng một vị trí. Vậy bạn sẽ chọn lối đi nào?
Đầu tiên, tôi cho rằng tất nhiên mình sẽ đi bằng cầu thang trung tâm, tội
gì không đường đường chính chính mà đi! Nhưng nếu chiếu theo “luật bất
thành văn” của công ty này thì đó quả là một sai lầm. Theo quy định bất
thành văn ở đây thì bạn không bao giờ được sử dụng cầu thang trung tâm
trừ phi bạn được yêu cầu trực tiếp đến gặp một vị lãnh đạo nào đó hoặc
đem tư liệu gì đó lên cho họ. Những trường hợp còn lại, giả sử bạn lên trình
ký một văn bản nào đó chẳng hạn, bạn sẽ phải sử dụng cầu thang nội bộ.
Mãi đến khi người bạn tôi phạm luật lần đầu tiên, cô ấy mới biết được điều
đó! Do không biết nên sai phạm này cũng chưa có gì là nghiêm trọng lắm.
Tại một công ty khác, có một quy định bất thành văn liên quan tới việc
chuyển chỗ làm việc. Do đây là công ty đa quốc gia với nhiều chi nhánh
khác nhau nên việc bổ nhiệm các chức vụ cần thiết sẽ được tiến hành tại trụ
