Fabrice dội lại. Không tự thú nhận, nhưng con người hoạt động ấy bắt đầu
thấy chán cuộc sống đơn điệu của mình ở nông thôn, bà nói: “Đó là tránh
chết, chứ đâu phải là sống!” Ngày nào cũng bị nhìn những cái mặt phấn đó
của ông anh, ông cháu Ascagne, của những tên hầu phòng của họ! Những
cuộc du ngoạn trên hồ mà không có Fabrice thì ra thế nào! Niềm an ủi độc
nhất của bà là ở tình thân của bà hầu tước. Tuy nhiên, bà hầu tước lớn tuổi
hơn và chán đời, sự giao thân với bà ấy cũng bắt đầu giảm lý thú.
Cảnh ngộ của bá tước Pietranera phu nhân lạ lùng như thế đấy! Fabrice
đi xa, bà không hy vọng gì ở tương lai. Lòng bà cần được an ủi và cần có
cái mới. Đến Milan, bà đâm ra mê say nhà hát opéra thời thượng, bà đến
ngồi một mình qua những giờ dằng dặc ở nhà hát Scala, trong buồng lô của
tướng Scotti, người bạn cũ. Những người bà tìm gặp để biết tin tức về
Napoléon và quân đội của ông, bà thấy tầm thường và thô bạo. Về nhà, bà
đàn không bài bản trên chiếc phong cầm cho đến ba giờ sáng. Một tối ở nhà
hát Scala bà đến buồng lô của một bà bạn hỏi tin nước Pháp, thì người ta
giới thiệu bá tước Mosca, bộ trưởng ở Parme. Đó là một người dễ mến, và
người ấy nói về nước Pháp và Napoléon một cách khiến cho lòng bà có
những lý do mới để tin tưởng hoặc lo ngại. Tối hôm sau nữ bá tước trở lại
buồng lô ấy, con người thông minh kia lại đến và suốt buổi diễn, bà thích
thú nói chuyện với ông. Từ ngày Fabrice ra đi, bà chưa có được một buổi
tối nào sống động như tối đó. Cái người đàn ông làm vui lòng bà đó là bá
tước Mosca Della Rovere Sorezana lúc bấy giờ là bộ trưởng chiến tranh, bộ
trưởng công an và bộ trưởng tài chính của quận vương Parme lừng danh, là
Ernest IV, nổi tiếng về những điều nghiêm khắc mà cánh tự do của Milan
cho là tàn bạo. Mosca khoảng từ bốn mươi đến bốn mươi lăm, nét mặt cứng
cỏi không có chút nào oai vệ, vẻ người giản dị, vui vẻ thoạt trông đã dễ ưa.
Giá vương chủ của ông không kỳ quặc bắt ông rắc phấn lên tóc, coi như
một đảm bảo về lòng trung thực chính trị, thì ông hãy còn là một người đẹp
trai. Vì ở Ý, người ta ít sợ xúc phạm tính phô trương, cho nên người ta
chóng đi đến thân mật và dễ nói những điều riêng tư. Nếu thấy xúc phạm
