người ta thù ghét ngài, cuối cùng, trong một phút cáu kỉnh, ngài ra lệnh treo
cổ hai nhân vật thuộc phái tự do, có lẽ chẳng phạm tội gì đáng kể, người xúi
giục ngài là một thằng khốn nạn tên là Rassi, một thứ Bộ trưởng tư pháp.
Từ cái phút tai hại đó, cuộc đời của hoàng thân thay đổi. Người ta thấy
ông day dứt vì những ngờ vực kỳ quặc. Ông chưa đến năm mươi nhưng mà
sự sợ hãi đã làm cho ông có thể nói là quắt lại, đến nỗi khi ông nói về
những người Jacobins và dự định của ủy ban chỉ đạo của họ ở Paris, thì
người ta thấy ông có dáng một ông lão tám mươi. Ông rơi trở lại những nỗi
lo ngáo ộp thời thơ ấu. Viên sủng thần Rassi tư khấu (tức là chánh án tối
cao) tác động ông được chỉ vì ông luôn sợ hãi, khi hắn thấy lo ngại về uy
thế của hắn thì hắn vội vàng phát giác một âm mưu phiến loạn loại đen tối
nhất và hoang đường nhất. Ba mươi chú dại dột tụm đầu đọc một số báo
Người lập hiến chăng? Rassi tuyên bố đó là những kẻ âm mưu phiến loạn
khét tiếng, niềm khủng khiếp của toàn xứ Lombardie. Vì ngục thành đó cao
quá, người ta nói đến sáu mươi sải tay, cho nên từ xa đã nhìn thấy nó giữa
đồng bằng, người ta thuật nhiều điều kinh tởm về nhà ngục ấy và hình thù
của nó, khiến cho mọi người khiếp đảm nhìn nó thành ra mụ ác hậu của cái
đồng bằng tăm tắp từ Milan đến Bologne.
Một khách đi đường khác nói với bá tước phu nhân: “Bà có tin được
không? Ban đêm, Ernest IV run rẩy trên tầng lầu thứ ba ở cung điện của
mình, do tám mươi cấm binh canh giữ, những tên lính này cứ mười lăm
phút lại hét lên cả một câu cấm canh trọn vẹn. Tất cả cửa phòng đều có
mười chốt trong và các buồng lân cận ở phía trên cũng như ở bên dưới đều
đầy ắp những lính tráng, thế mà nhà vua vẫn cứ sợ lũ Jacobins. Một tấm
ván sàn cọt kẹt một tiếng, tức thì nhà vua chụp ngay mấy khẩu súng ngắn,
tưởng có một tên thuộc phái tự do núp dưới giường ngài. Liền đó tất cả
chuông báo thức trong cung điện reo lên và một viên phụ tá chiến trường
phi ngựa đến đánh thức bá tước Mosca. Vào cung điện, vị bộ trưởng công
an ấy chẳng làm gì để phủ định cuộc mưu sát, trái lại, mang khí giới đầy đủ,
chỉ đi một mình cùng với hoàng thân, ông soát xét tất cả các góc, xó, dòm
