vọng được kế vị hắn? Cho nên tôi đã giao ước về vụ hôn nhân đặc biệt này
với công tước Sanseverina Taxis, tất nhiên là chưa cho ông ấy biêt tên của
công tước phu nhân tương lai. Ông ta chỉ biết là bà đó sẽ làm cho ông ta trở
thành sứ thần và sẽ cho ông cái băng nhất đẳng, mà ngày xưa ông bố đã có,
còn ông con ngày nay thì không có cho nên hóa ra người bất hạnh nhất trên
đời. Ngoài cái đó ra thì ông công tước không đến nỗi ngốc lắm, ông may áo
quần và đặt làm tóc giả tại Paris. Ông hoàn toàn không phải là một người có
những dự tính hiểm ác, ông thực sự tin là danh dự vốn ở cái băng bội tinh
và ông biết xấu hổ vì của cải. Năm ngoái, ông ta đến đề nghị với tôi cho
ông lập một bệnh viện để lấy cái băng ấy. Tôi đã chế giễu ông ta, trái lại,
ông ta không chế giễu tôi khi tôi đề nghị một cuộc hôn nhân. Điều kiện đầu
tiên của tôi dĩ nhiên là không bao giờ ông được đặt chân trở lại thành phố
Parme.
— Nhưng anh có biết cái điều anh đề nghị với em là quá vô đạo hay
không? Nữ bá tước nói.
— Cũng chẳng vô đạo hơn những việc người ta làm ở triều đình chúng
tôi và hai mươi triều đình khác. Chính quyền chuyên chế có cái tiện là làm
cho cái gì cũng trở nên thiêng liêng đối với nhân dân, mà một sự lố bịch
người ta không nhận thấy thì còn lố bịch vào đâu được? Đường lối chính trị
của chúng tôi trong vòng hai mươi năm tới là kiêng sợ những người
Jacobins, sợ ghê gớm! Mỗi năm chúng tôi mỗi lo họa 93
sẽ xảy ra vào
năm sau.
Tôi hy vọng em sẽ nghe những bài diễn văn tôi đọc vào những buổi
tiếp tân lớn, về vấn đề đó! Hay lắm đấy! Tất cả những gì làm giảm đi chút ít
mối lo sợ đó sẽ tuyệt vì đạo đức đối với những người quý tộc và những kẻ
ngoan đạo. Mà ở Parme thì ai không quý tộc hoặc không ngoan đạo đều đã
ở tù hoặc đang soạn hành lý để vào tù. Em hãy tin rằng cuộc hôn nhân này
chỉ bị dị nghị khi tôi thất sủng mà thôi. Chúng ta xếp đặt thế nào quý hồ
không lừa đảo ai, đó là điều thiết yếu, tôi nghĩ thế. Chúng ta lấy ân sủng của
