đã quen có tư tưởng như vậy thì nụ cười phải xấu đi… dáng người phải trở
nên vị kỷ… và tự mãn… Còn nụ cười của nó sao mà tình tứ thế! Nó toát ra
niềm hạnh phúc dễ dãi của tuổi thanh xuân và tự nó gây hạnh phúc chung
quanh nó”.
Khổ thân bá tước! Đêm hôm ấy trời oi bức, báo sắp có bão tố, tóm lại
một thứ thời tiết đưa đến những quyết định cực đoan ở xứ này. Làm sao kể
lại hết những lý lẽ, những cách nhận xét sự việc đã giầy vò con người si
tình ấy trong ba tiếng đồng hồ ác hại? Cuối cùng xu hướng thận trọng thắng
thế, chỉ vì bá tước nghĩ: “Ta điên sao ấy? Tưởng là luận lý, thực ra ta chẳng
luận lý gì cả, ta chỉ day qua trở lại để tìm một vị trí ít làm đau nhức hơn mà
thôi, ta đã lướt qua cái lý lẽ quyết định mà không nhìn thấy nó. Ta đã hóa
mù quáng vì quá đau khổ thì chỉ nên theo con đường mà những người khôn
đều tán thành, đó là sự thận trọng.
Vả chăng một khi ta đã nói đến cái tiếng tai hại là ghen tuông thì vai
trò của ta cũng bị vĩnh viễn sẵn. Trái lại, hôm nay không nói gì thì ngày mai
ta còn nói được, ta vẫn cứ còn chủ động”.
Bài toán được giải đáp, niềm vui nhờ do việc xét đoán kia đem đến
cũng nhanh chóng bay biến đi bởi vì hình ảnh Fabrice lại xuất hiện và xóa
nhòa nó với dáng dấp khôi ngô tuấn nhã của mình. Y như một quả tạ nghìn
cân vừa rơi xuống ngực con người khốn khổ. Bá tước giận dữ thét: “Thư
nặc danh kia do ai viết, mặc, sự việc nó tố giác có vì thế mà không tồn tại
đâu? Mối thích thú nhất thời của nàng có thể làm thay đổi cuộc đời ta - bá
tước nói, như để thanh minh sự cuồng phẫn của mình. Nếu nàng yêu nó một
cách như thế nào đó thì thoạt đầu nàng với nó càng đi Belgirate hoặc Thụy
Sĩ hay một góc trời nào đấy. Nàng giàu, vả lại dù có phải sống với tí đồng
louis mỗi năm, nàng có ngại gì? Cách đây tám hôm nàng đã không thú thật
với ta là nàng chán cái lâu đài nguy nga tráng lệ của nàng là gì? Tâm hồn
trẻ trung ấy luôn cần cái mới, mà cảnh hạnh phúc mới mẻ này lại tự dưng
đến một cách đơn giản làm sao! Nàng sẽ bị lôi cuốn theo trước khi nghĩ đến
