— Ở đây ai cũng biết mặt ta. Nếu người ta thấy mình thì mình chui
thẳng tuột từ hồ Côme vào nhà ngục Spielberg để được người ta tra vào mỗi
chân một dây xích năm mươi lăm kilô. Và công tước phu nhân sẽ đau đớn
biết bao nhiêu!
Phải hai ba phút sau Fabrice mới nhớ ra trước hết là anh ở cao mười
tám sải, rồi thì là chỗ anh nấp tương đối tối tăm và những người trông lên sẽ
bị mặt trời chói chang làm lóa mắt; sau hết anh nhận thấy họ đi chơi đi dạo
thôi, mắt họ mở to nhìn những phố xá quét vôi trắng toát để cho lễ thánh
Giovita được trọng thể. Mặc dù những lý lẽ rõ ràng ấy, tâm hồn người Ý
của Fabrice từ đây sẽ không yên hưởng một thú vui nào nếu anh không
căng một tấm vải cũ lên quãng cách giữa anh và bọn sen đầm, bằng cách
đóng đinh tấm vải lên khung cửa sổ và anh chọc thủng hai lỗ nhỏ trên vải
để nhìn ra.
Chuông làm rung chuyển không khí đã được mười phút, đám rước ở
nhà thờ kéo ra, súng mortaretti lên tiếng, Fabrice quay đầu lại và nhận ra cái
nền cao có bệ chắn mà hồi thiếu niên nhiều bận đứng lên để xem, anh suýt
bị súng mortaretti nổ giữa chân; vì thế, buổi sớm những ngày lễ, mẹ anh
muốn thấy anh ở bên cạnh mình.
Bạn đọc nên biết các khẩu mortaretti (tức là moóc chiêu con) chỉ là
những nòng súng cưa cụt còn hơn tấc; vì vậy nông dân háo hức nhặt những
nòng súng mà đường lối chính trị châu Âu rải rác dày đặc trên các đồng
bằng Lombardie từ năm 1796. Khi đã cưa còn hơn tấc, họ nhồi thuốc súng
đến tận miệng, họ đặt đúng các nòng con ấy dưới đất và rắc một dãy thuốc
súng nối liền các nòng với nhau; chúng được xếp thành ba hàng, như một
tiểu đoàn, với quân số hai hay ba trăm, ở một nơi gần hành trình của đám
rước. Khi thánh thể đến gần, người ta châm lửa vào dây thuốc súng, tức thời
bắt đầu một tràng tiếng nổ đanh, rất không đồng đều và buồn cười. Phụ nữ
sướng mê đi. Không gì vui bằng những tiếng súng cối con ấy từ xa dội đến
mặt hồ và dịu đi vì sóng nước; cái tiếng lạ lùng đó ngày xưa làm vui tuổi
