người anh; ở trên đất nước Áo thì làm một tên du đãng còn hơn là làm
Fabrice Del Dongo.
Không nói đến sự ghê tởm phải gửi cuộc đời của mình trên tờ hộ chiếu
của tên Giletti khốn khổ, tờ hộ chiếu ấy còn gây những trở ngại cụ thể:
Fabrice chỉ cao một thước bảy mươi lăm là cùng chứ không phải một thước
chín như tờ hộ chiếu ghi, anh gần hai mươi bốn tuổi mà còn có vẻ trẻ hơn
tuổi tác. Phải thú thật rằng người anh hùng của chúng ta đi lại thơ thẩn mất
nửa tiếng đồng hồ trên một con quai sông Pô ở cạnh cầu phao, trước khi
quyết định xuống cầu. Đến phút cuối cùng đó anh mới tự bảo: “Một người
khác ở vào địa vị ta thì ta sẽ khuyên họ gì nào? Tất nhiên là khuyên phải đi
bừa lên. Ở trên lãnh thổ Parme thì nguy hiểm quá, người ta sẽ cho một tên
sen đầm đuổi theo kẻ đã giết người, mặc dù giết để tự vệ!”.
Fabrice lục soát các túi áo quần, xé tất cả giấy tờ, chỉ để lại có cái khăn
tay và hộp thuốc lá, cần phải rút ngắn thì giờ người ta soát xét mình! Anh
nghĩ đến một câu hỏi vặn ghê gớm mà đáp lại, anh chỉ có thể có những lời
đáp lúng túng, đó là câu hỏi về việc anh khai tên là Giletti, mà áo quần anh
lại ghi F.D.
Như chúng ta thấy Fabrice thuộc loại người khốn khổ bị trí tưởng
tượng làm tội làm tình, đó thường là nhược điểm của những con người
thông minh ở Ý. Một lính Pháp can đảm ngang với Fabrice hoặc kém
Fabrice ở trường hợp này tất đã trình diện để qua cầu ngay, không nghĩ
trước đến điều trở ngại nào cả. Và anh ta vẫn có đủ tự chủ, còn Fabrice thì
chẳng tự chủ tí nào khi ở cuối cầu, một người thấp bé, mặc áo quần xám
bảo: Vào trạm cảnh sát trình hộ chiếu đi!.
Tường buồng giấy cảnh sát lem luốc, trên tường có đóng nhiều đinh
treo những ống điếu và mũ bẩn của nhân viên. Cái bàn giấy lớn bằng gỗ
thông dính đầy những vết mực và vết rượu vang, nhân viên ngồi sau bàn đó,
hai ba cuốn sổ lớn đóng bìa da xanh mang nhiều dấu vết đủ màu sắc, còn rìa
sách thì đen sì những dấu ngón tay. Trên mấy cuốn sổ xếp chồng lên nhau
