một lát." Pépé làm theo anh. Ở nhà thờ ra, Pépé để ý thấy Fabrice cho người
đầu tiên đến xin bố thí một đồng hai mươi francs, người hành khất đó cảm
tạ ầm ĩ, khiến cả một đàn kẻ khó bu theo bên chân nhà từ thiện, đám kẻ khó
này thường đứng trang trí cảnh quảng trường Saint Pétrone. Ai cũng muốn
xí phần trong đồng Napoléon. Những người đàn bà không có cách gì chen
vào giữa đám đông, bèn xông vào Fabrice, mồm thét hỏi phải chăng anh
cho đồng Napoléon là để chia cho tất cả những đứa con nghèo của Chúa
nhân ái. Pépé vung cây gậy quả nắm vàng thét bảo để cho Ông lớn yên.
— Chao ôi! Lạy Ông lớn. Các người đàn bà ấy lại càng thét lên the
thé. Xin Ông lớn cũng cho lũ đàn bà nghèo khổ này một đồng Napoléon!
Fabrice rảo bước đi nhanh, những người đàn bà đó vừa chạy theo vừa
la hét, rồi nhiều anh đàn ông nghèo cũng từ các ngã phố chạy đến làm thành
như một cuộc nổi loạn nho nhỏ. Cái đám đông cương quyết và nhơ bẩn một
cách ghê tởm đó hét:
— Ông lớn ôi! Ông lớn!
Fabrice phải khó nhọc lắm mới thoát ta khỏi đám người ô hợp đó.
Cảnh tượng vừa qua kéo trí óc mơ màng của anh trở về với quả đất. “Cũng
đáng đời mình thôi! Anh nghĩ thầm, mình đã cọ vào lũ hạ tiện”.
Còn hai mụ đàn bà lẽo đẽo đi theo anh đến cửa ô Saragosse mà anh đi
qua để ra ngoài thành phố. Pépé vung gậy dọa gắt để cho họ dừng lại và
ném cho họ một ít bạc vụn. Fabrice leo lên ngọn đồi San Michele Bosco,
xinh đẹp, đi một đoạn vòng thành phố từ bên ngoài tường thành, rẽ qua một
lối nhỏ đến một nơi trên con đường từ Florence tới, cách Bologne năm năm
thước, rồi theo đường đó mà vào thành phố. Anh trịnh trọng đưa cho nhân
viên cảnh sát xem tờ hộ chiếu ghi tên anh là Joseph Bossi, sinh viên thần
học. Anh để ý thấy có một vết mực đỏ như vô tình dây ở góc phải tờ giấy về
phía dưới. Hai giờ sau, có một tên mật thám lò dò theo anh, do cái danh
hiệu Ông lớn mà người bạn đường đã gọi anh trước mặt những hành khất ở
