— Anh nỡ nói đến việc tôi bỏ nơi đây mà đi trong khi Fabrice còn ở
đây hay sao? Khi thấy cái tên Fabrice làm cho bá tước khó chịu, bà nghỉ
một lát rồi siết nhè nhẹ tay bá tước mà nói: Không, anh thân mến ạ, em
không nói em đã yêu anh với sự nồng nhiệt, sự bồng bột mà hình như người
ta không có nữa khi đã quá ba mươi, mà em thì đã quá tuổi ấy nhiều lắm
rồi. Người ta sẽ nói với anh là em yêu Fabrice, vì em biết người ta đồn như
thế ở cái triều đình độc ác này. (Nói tiếng độc ác, mắt bà dần dần long
lanh). Em xin thề trước Chúa, lấy tính mệnh Fabrice mà thề rằng giữa nó và
em không bao giờ xảy ra cái gì mà một người thứ ba không thể chứng kiến.
Em cũng không nói rằng em yêu mến nó y như một người chị đối với em
trai. Em yêu nó một cách bản năng, phải nói như vậy. Em yêu mến nó ở
lòng dũng cảm hồn nhiên và hoàn thiện đến nỗi có thể nói tự nó không nhận
thấy; em nhớ ra rằng thứ cảm phục đó phát sinh từ ngày nó ở Waterloo về.
Lúc đó nó như một đứa trẻ con, mặc dù đã mười bảy; điều nó băn khoăn
nhất là không biết mình có thực sự dự một trận đánh hay không, nếu có, thì
có nói được là nó đã đánh nhau hay chưa, trong khi nó không xông lên tấn
công vào một khẩu đội pháo nào hoặc một binh đoàn địch nào. Trong
những cuộc thảo luận nghiêm chỉnh về chủ đề quan trọng đó, em bắt đầu
thấy ở nó một phong thái hào hoa tuyệt hảo. Em nhìn thấy tâm hồn cao quí
của nó; ở vào cảnh nó, một thanh niên con nhà sẽ bịa ra bao nhiêu chuyện
dối trá hay ho, có nghĩa lý! Tóm lại, nếu Fabrice không sung sướng thì em
cũng chẳng thể có hạnh phúc, ừ, đó là một câu diễn tả được tâm trạng của
em. Nếu không phải là sự thực, thì ít ra đó là tất cả những gì mà nhìn vào
lòng em, em nhận thấy.
Bá tước được khuyến khích bởi giọng điệu thành thực và thân mật ấy,
cầm tay bà định hôn; phu nhân rút tay lại như ghê tởm. Bà nói:
— Thời kia đã qua rồi! Em là một người đàn bà ba mươi bảy tuổi, em
đã ở ngưỡng cửa tuổi già nua, em cảm thấy hết những chán nản của tuổi
già, có lẽ gần xuống mồ rồi cũng nên. Cái phút ấy kinh khủng lắm, người ta
bảo thế, tuy nhiên em thấy hình như em mong đợi nó. Em đang cảm thấy
