Tối hôm qua, trước khi đi ngủ, Fabrice đã cố gắng làm cái việc chán
ngắt và mất thì giờ là giấu phần lớn số vàng của anh trong nhiều cái hốc
chuột ở buồng gỗ ấy. “Tối nay, ta phải giấu cái đồng hồ. Không phải ta đã
nghe nói rằng với sự kiên trì và một dây cót đồng hồ sứt mẻ, người ta có thể
cưa xẻ gỗ, cả sắt nữa đó sao? Như vậy là ta có thể cưa cái mái che nắng
rồi!”.
Việc cất chiếc đồng hồ chiếm mất trọn hai giờ, nhưng Fabrice không
thấy lâu; anh nghĩ đến những cách đạt mục đích và ôn trong trí nhớ những
điều anh biết về nghề mộc. ‘“Nếu ta khéo tay, anh nghĩ thầm, ta có thể cưa
gọn một ô ở tấm ván sồi làm mái che nắng đó, ở phần tựa vào bậu cửa sổ; ta
sẽ lấy mảnh ấy ra hoặc lấp lại tùy lúc; ta sẽ biếu tất cả mà gì ta có cho
Grillo để hắn vui lòng đừng để ý đến cái trò ảo thuật nhỏ đó‘“. Tất cả hạnh
phúc của Fabrice từ nay gắn với khả năng thực hiện công việc đó, và anh
không hề nghĩ tới gì khác. “Nếu ta được nhìn thấy nàng thôi, ta đủ sung
sướng… Mà không, anh tự nhủ, nàng cũng phải thấy ta trông thấy nàng mới
được”. Suốt cả đêm, đầu óc anh bận rộn với những phát minh về nghề mộc,
và có lẽ không một lần nào anh nghĩ tới triều đình Parme, tới sự giận dữ của
quận vương v.v… Chúng tôi thú thật rằng anh cũng không hề nghĩ tới nỗi
đau lòng của bà công tước. Anh sốt ruột đợi tới ngày mai. Nhưng bác thợ
mộc không đến; hình như người ta cho bác là người thuộc cánh tự do ở
trong nhà ngục. Người ta cẩn thận phái đến một người thợ mộc khác, mặt
khó đăm đăm, hễ Fabrice moi óc tìm được điều gì ngọt ngào nói với y thì y
chỉ trả lời bằng những tiếng lầu bầu trong miệng.
Công tước phu nhân làm thử nhiều cách để trao đổi thư tín với Fabrice,
một số cố gắng của bà bị bọn mật thám đông đặc của nữ hầu tước Raversi
khám phá và mụ này đã hàng ngày báo tin lại cho tướng Conti, dọa cho y
sợ, kích lòng tự ái của y lên. Cứ tám tiếng đồng hồ một lần, sáu lính gác đổi
phiên tại gian lớn có hàng trăm cây cột, ở tầng nền. Ngoài ra quan trấn thủ
đặt một cai ngục canh ở mỗi cửa trong ba cái cửa sắt kế tiếp nhau ở hành
lang, anh lính duy nhất được thấy mặt tù nhân. Anh Grillo tội nghiệp ấy cứ
