đài Sanseverina. Bức tường tiền điện của lâu đài ấy, xây từ thời trung cổ,
dày hai thước rưỡi; nàng ta đã khoét nó ở bên trong, làm thành một chỗ núp
cao gần bảy thước nhưng rộng không đầy bảy tấc. Bên cạnh đó có cái bể
chứa nước rất đẹp mà khách du lịch nào cũng có nói tới, một công trình nổi
tiếng của thế kỷ XII, do hoàng đế Sigismond xây dựng trong lúc vây đánh
thành Parme và về sau được sáp nhập vào phạm vi lâu đài Sanseverina.
Muốn vào chỗ ẩn phải xoay một tảng đá lớn quanh chiếc trục sắt
xuyên qua giữa tảng đá. Công tước phu nhân xót thương sâu sắc cảnh điên
rồ của Ferrante và số phận của các con anh, nhưng vì anh khăng khăng
không nhận một món quà biếu nào đáng giá, cho nên bà cho phép anh sử
dụng nơi ẩn nấp đó một thời gian khá dài. Bà gặp lại anh một tháng sau,
cũng vẫn ở trong rừng Sacca; hôm đó anh tỉnh táo hơn, nên đã đọc cho bà
nghe một bài thơ của anh, mà bà cho là hay ngang hoặc hơn những gì hay
nhất mà người ta đã làm ra ở Ý từ hai thế kỷ nay. Ferrante được hội kiến
nhiều lần nữa; nhưng mối tình của anh bồng bột lên, trở nên rầy rà khó chịu
và bà công tước nhận thấy mối tình ấy phát triển theo qui luật của tất cả
những tình yêu được người ta mớm cho khả năng có một tia hy vọng. Bà
đuổi anh trở lại rừng rú của anh, cấm không được nói năng gì với bà, anh
phục tùng ngay, phục tùng với một sự hiền dịu tuyệt đỉnh.
Sự việc vừa đến đó thì Fabrice bị bắt. Ba hôm sau, vào lúc hoàng hôn,
một thầy dòng đến trước cổng lâu đài Sanseverina, thầy nói có một bí mật
quan trọng cần báo với bà chủ nhà. Bà công tước đang đau khổ quá nên cho
vào.
— Tại đây vừa mới xảy ra một điều bất công mới mà một công ủy
nhân dân cần phải biết rõ. Mặt khác, riêng phần tôi, tôi chỉ có tính mệnh của
tôi để hiến dâng cho nữ công tước Sanseverina, và tôi đem nó đến cho phu
nhân đây.
Tấm lòng thành khẩn xả thân của một kẻ cướp và một người điên rồ đó
làm cho nữ công tước xúc động thắm thiết. Bà nói chuyện lâu với con
