— Ngài đi săn chim di cư ở các đầm dọc sông Pô, cách Sacca hai dặm.
Ngài rơi vào một cái hố bị cỏ dại che khuất, ngài đổ mồ hôi nhiều và bị cảm
lạnh; người ta khiêng ngài vào một cái nhà nhỏ lẻ loi hiu quạnh, ở đấy mấy
tiếng đồng hồ sau, ngài tắt thở. Có những người khác nói rằng các ông
Catena và Borone cũng chết, và tất cả tai nạn này là do mấy chiếc xoong
đồng ở nhà người nông dân mà các ngài ghé vào, mấy chiếc xoong đồng
này dính đầy chất tanh đồng. Các ngài đã ăn sáng ở đó. Sau hết, những đầu
óc bốc đồng - những người Jacobins này họ muốn gì thì kể nấy - những đầu
óc đó nói đến thuốc độc. Tôi biết là người bạn của tôi. Toto, nhân viên tiếp
liệu của triều đình, hẳn đã chết nếu không có sự săn sóc hào hiệp của một
anh nhà quê, anh này có vẻ như hiểu biết về thuốc men lắm và đã chữa cho
bạn tôi bằng những phương thuốc khác thường. Nhưng nay thì người ta
không nói về cái chết của quận vương nữa; thực ra ông là một người tàn
bạo. Khi tôi ra đi, dân chúng tụ tập lại để giết tên chánh án Rassi; người ta
cũng muốn đốt các cửa thành để cố giải thoát cho tù nhân. Nhưng họ nói
Fabio Conti đã bắn đại bác ra. Có những người khác bảo pháo binh rảy
nước lên thuốc súng vì không muốn giết hại đồng bào. Tuy nhiên việc này
thú vị hơn nhiều, trong khi viên thầy thuốc ở Sandolaro nắn chữa cánh tay
cho tôi, một người từ Parme đến kể rằng dân chúng bắt gặp tên thư lại khét
tiếng của ngục thành, tên Barbone, đã đập chết nó rồi mang xác nó đến treo
ở công viên, trên cái cây gần ngục thành nhất. Dân chúng kéo đi đập phá
pho tượng đẹp đẽ của quận vương dựng ở vườn ngự. Nhưng ngài bá tước đã
lấy một tiểu đoàn cấm binh dàn trước pho tượng và bảo truyền cho nhân
dân biết rằng kẻ nào đi vào vườn ngự sẽ không trở ra toàn mạng, và dân
chúng đâm sợ. Vậy mà điều này mới thật lạ người từ Parme đến và là một
cựu sen đầm đã kể đi kể lại với tôi nhiều lần, đó là việc ngài bá tước đá đít
tướng P, người chỉ huy cấm binh, và ngài đã bảo hai pháo thủ dẫn tướng ấy
ra khỏi vườn ngự sau khi lột hết cầu vai của ông ta.
— Bá tước là thế đấy, ta biết mà! Nữ công tước kêu lên với một niềm
vui sướng bồng bột, mà một phút trước đây chính bà không ngờ có thể có.
Ông không bao giờ chịu để cho người ta làm nhục vương phi của chúng ta.
