trạng tuyệt vọng, lần đầu tiên trong đời, hoàng thân tỏ ra có ý chí. Bằng một
cử chỉ có tính cách mệnh lệnh tuyệt đối, hoàng thân bảo hầu tước lui về rồi
bắt đầu một bài tỏ tình đúng điệu với nữ công tước. Chắc là ông đã soạn sửa
những lời tỏ tình này từ lâu về trước, vài trong đó có những điều khá hợp
tình lý.
— Vĩ đại vì tôi không cho phép tôi có được cái diễm phúc tuyệt vời
kết hôn với phu nhân, tôi xin thề trên bánh thánh là sẽ không bao giờ lấy vợ
nếu chưa được phu nhân viết giấy cho phép. Tôi biết tôi làm cho phu nhân
mất một đám tốt - ông nói tiếp - một vị thủ tướng, một người thông minh và
rất đáng mến, nhưng suy kỹ thì ông ta đã năm mươi sáu còn tôi chưa đến
hăm hai. Tôi ngại làm mếch lòng phu nhân và đáng để phu nhân từ khước
nếu tôi nói về những quyền lợi xa lạ với tình yêu; nhưng tất cả những ai ở
trong triều có chú ý đến tiền tài đều nói một cách kính phục về cái bằng
chứng tình yêu của bá tước, khi ông để cho phu nhân bảo quản tất cả những
sở hữu của ông. Nếu được bắt chước ông về điểm ấy thì tôi sung sướng quá.
Phu nhân sẽ sử dụng tài sản của tôi tốt hơn tôi và phu nhân sẽ có quyền sử
dụng số thu nhập đồng niên mà các bộ trưởng nạp cho viên tổng quản lý tài
khoản hoàng gia; như vậy thưa công tước phu nhân, chính phu nhân sẽ là
người quyết định khoản chi tiêu hàng tháng của tôi.
Bà công tước thấy những chi tiết ấy bề bộn, dài đặc quá, nguy cơ đe
dọa Fabrice đang bóp thắt lòng bà. Bà kêu lên:
— Nhưng mà, Điện hạ ôi! Ngài không biết là trong lúc này người ta
đang đánh thuốc độc cho Fabrice trong ngục thành của ngài hay sao? Ngài
cứu hắn đi rồi nói gì tôi cũng nghe cả !
Cái câu ấy vụng về hết chỗ nói. Nghe đến tiếng thuốc độc, tất cả sự cởi
mở, tất cả thiện ý, trực tính của ông hoàng đạo đức ấy bay biến trong chớp
mắt. Khi nữ công tước nhận thấy mình vụng thì đã không kịp sửa chữa nữa,
do dó càng tuyệt vọng hơn, tuy trước đã nghĩ mình quá đỗi tuyệt vọng rồi.
“Nếu ta không nói đến thuốc độc, phu nhân nghĩ thầm, hẳn ông ta đã giải
