Bá tước Mosca chợt đến, cảnh tượng khó tin mà ông chứng kiến đã
làm tiêu tan hoàn toàn lòng ghen tuông chưa bao giờ dứt mà trước đây
Fabrice làm nẩy ra. Con người khôn ngoan ấy dùng nhiều lời tế nhị và khéo
léo để làm Fabrice quan tâm đến việc đời. Bình thường bá tước trọng
Fabrice lắm và cũng khá mến chàng, ngày nay cảm tình đó không bị ghen
tuông chống phá đã hóa nên gần như một tình bạn tận tụy. “Quả vậy, cái
chức vị cao của hắn, hắn phải mua đấy!” bá tước tự nhủ khi ôn lại những tai
họa của Fabrice. Lấy cớ đưa Fabrice đi xem bức tranh của họa sĩ Parmesan
mà hoàng thân đã gửi biếu nữ công tước, bá tước kéo riêng chúng ra.
— Nào anh bạn, chúng ta hãy nói chuyện với nhau như những người
đàn ông đi, tôi có thể giúp được gì cho anh không? Anh không ngại tôi hỏi
anh vài điều chứ? Tiền bạc có ích gì cho anh không? Uy quyền có thể giúp
anh được gì? Anh cứ nói, tôi sẵn sàng thi hành mệnh lệnh của anh; nếu anh
thích viết hơn thì cứ viết thư cho tôi.
Fabrice ôm hôn bá tước âu yếm và nói về bức tranh. Bá tước trở lại với
giọng nhẹ nhàng của những câu chuyện phòng khách:
— Hạnh kiểm của anh là một kiệt tác về loại chính trị tinh vi nhất; anh
chuẩn bị cho anh một tương lai rất dễ chịu, quận vương biệt đãi anh, dân
chúng sùng bái anh, cái áo đen sờn tội nghiệp của anh đã khiến đức cha
Landriani băn khoăn, trằn trọc. Tôi có ít nhiều kinh nghiệm về công việc và
tôi có thể cam đoan với anh là tôi không biết khuyên anh gì nữa để cải tiến
điều tôi nhìn thấy. Bước đầu tiên của anh trên đường đời vào lúc mới hai
mươi lăm tuổi đã đạt trình độ hoàn thiện rồi. Người ta nói đến anh rất nhiều
ở triều đình. Anh có biết nhờ đâu mà anh được quí trọng đặc biệt ở tuổi trẻ
như thế không? Ở cái áo đen sờn chật hẹp đó. Nữ công tước và tôi được sử
dụng, anh biết đấy, cái nhà cũ của Pétrarque trên một ngọn đồi đẹp đẽ giữa
rừng, trong vùng sông Pô, nếu có khi nào anh chán những thủ đoạn xấu xa
của bọn ganh tị, tôi tưởng anh có thể làm người kế nghiệp Pétrarque mà
tiếng tăm sẽ làm cho người ta biết đến anh thêm.
