Chú thích:
Stendhal là bút danh của nhà văn Pháp Henri Beyle (1783-1842).
Ông sinh ra ở thị trấn Grenoble, thuộc miền đông nước Pháp, ở cách biên
giới Ý khoảng l00km. Ông từng cư trú nhiêu lần ở Ý và có lúc hoạt động
cho sự nghiệp giải phóng và thống nhất nước Ý. Tác phẩm chính của ông:
Rome, Naples và Florence Về tình yêu (1822), Racine và Shakespeare, Đỏ
và Đen (1830), Cuộc đời Henri Beyle, Tu viện thành Parme 1839. Giới văn
học Pháp và Liên Xô hiện nay đặt ông ngang hàng Balzac. Xem tiểu sử
Stendhal ở đầu bản dịch Đỏ và Đen (NXB. Văn học).
Một cô gái trẻ đã tỏ tình với Stendhal khi ông 47 tuổi, về sau nhiều
lần gặp lại vẫn yêu ông, mãi cho đến lúc ông chết (1842).
Chanoine: Linh mục cao cấp, hội viên của một hội đồng linh mục
bên cạnh một vị giám mục, tổng giám mục hoặc giáo chủ.
Tác giả viết Zambajon; bản dịch tiếng Nga của Nem, Chinôva viết
Zambaione với nguyên chữ cái Pháp. Từ điển Pháp hiện nay đều không có
Zambaion hoặc Zambaione. Chỉ có Sambayon hoặc Sabayon. Từ điển
Robert chú giải từ Sabayon. "cùng viết Sambayon;
... 1880; Sabaillon; tiếng Ý: Sabayon = Món kem làm bằng lòng đỏ
tráng gà đánh với rượu vang, đường và hương liệu. Có lẽ Stendhal viết theo
âm địa phương hoặc chính tả thời đó.
Tiếng Ý trong nguyên bản, không có khái niệm tương đương trong
tiếng ta.
Bonaparte (về sau là hoàng đế Napoléon 1769-1821, lúc bấy giờ 27
tuổi, được chính phủ Cộng hòa cách mạng Pháp cử làm tổng tư lệnh mặt
trận Ý. Đạo quân Bonaparte chỉ huy đánh bại đạo quân của hoàng đế Áo
đang thống trị đất nước Ý, bằng một loạt chiến thắng lừng lẫy, trong đó có
