Thực ra thì bà bá tước Pietranera chẳng yêu thương gì bá tước N và đó
là điều bà nói trắng ra với ông ta, khi đã biết chắc Limercati đau đớn, thất
vọng. Bá tước vốn thạo đời, yêu cầu nữ bá tước đừng nói ra ngoài cái sự
thật đáng buồn mà bà vừa cho ông ta biết. Ông nói thêm:
“Nếu phu nhân rộng lượng cứ tiếp tục tiếp tôi với tất cả những chiếu
cố bên ngoài đối với một tình nhân đương vị, thì có lẽ tôi sẽ kiếm được một
chức vụ khả quan”.
Nghe lời tuyên bố oanh liệt đó, nữ bá tước đâm ngán những ngựa xe,
buồng lô kịch viện của bá tước N.
Nhưng đã từ mười lăm năm nay, phu nhân quen sống cuộc đời sang
trọng nhất. Bây giờ bà phải giải bài tính khó giải, nói cho đúng bất khả giải
đáp này là sống ở Milan với số trợ cấp mười lăm nghìn francs. Bà rời bỏ tòa
lâu đài của bà, thuê hai buồng ở tầng gác năm, cho nô bộc về tất, kể cả cô
hầu phòng, và mướn một bà già nấu ăn thay thế. Sự hy sinh ấy thực ra
không đến nỗi dũng cảm và cực nhọc như người Pháp chúng ta tưởng, ở
Milan, nghèo nàn không phải là lố bịch xấu xa, do đó không trở thành nỗi
bất hạnh ghê gớm nhất đối với những con người hay lo sợ. Bà bá tước sống
được mấy tháng trong cảnh nghèo khó kiêu hãnh ấy. Thư của Limercati bay
đến tới tấp, cả thư của bá tước N, ông này cũng xin lấy nữ bá tước. Nhưng
hầu tước Del Dongo, bình thường keo kiệt một cách gớm ghiếc, đột nhiên
nghĩ rằng bọn kẻ thù của ông có thể lấy làm đắc thắng về cảnh sống cùng
khó của em gái ông. Ái chà! Một bà lớn dòng họ Del Dongo mà đến nước
phải sống với khoản trợ cấp mà triều đình Viên trả cho những quả phụ các
tướng tá của nó sao?
Hầu tước viết thư cho bà em báo là một gian phòng và một khoản trợ
cấp phí xứng đáng với em gái ngài đang chờ ở lâu đài Grianta. Tâm hồn
linh hoạt của nữ bá tước hào hứng chấp nhận lối sống mới mẻ này, hai mươi
năm qua bà không sống ở tòa lâu đài cổ kính vươn lên nguy nga giữa những
cây lật cổ thụ trồng từ đời họ Sforce. Bà tự nhủ: “Ở đấy ta sẽ tìm thấy sự
