sạn mà anh đến ở trọ, anh không giấu diếm gì lòng trung thành và những dự
định của mình. Anh gặp những thanh niên hòa nhã đáng mến, hăng hái hơn
cả anh nữa, và chỉ mấy hôm sau họ lấy ráo số tiền mặt của anh. Cũng may
là vì khiêm tốn, anh không nói đến những hạt kim cương bà mẹ cho. Buổi
tối nhậu nhẹt ầm ĩ với nhau, buổi sáng nhận thấy rõ ràng bị lấy cắp. Fabrice
bèn mua hai con ngựa đẹp, mướn một anh lính cũ đang làm mã phu cho lão
lái ngựa làm tùy bộc và thế là anh xông ra chiến trường lòng đầy khinh bỉ
đối với bọn thanh niên Paris lém lỉnh. Anh chẳng biết gì về quân đội của
hoàng đế, ngoài việc nó tập trung về mạn Maubeuge .
Vừa đến biên giới, Fabrice nhận thấy mình cứ ngồi trong nhà mà sưởi
lửa thì thật là khó coi trong khi quân đội dã ngoại. Người tùy bộc của anh
không thiếu lương tri, nhưng anh ta nói thế nào Fabrice cũng không nghe,
dại dột chạy đến chen vào những trại cắm ở tận cùng biên giới, trên con
đường đi Bỉ. Anh vừa đến tiểu đoàn đầu tiên đóng ở cạnh đường thì bị binh
sĩ nhìn xoi mói, họ nhìn cái tên thanh niên tư sản mà quần áo chẳng có vẻ gì
là quân phục đó. Đêm xuống, gió thổi rất buốt, Fabrice đến gần một đám
lửa trại xin được trả tiền để trú ngụ. Binh sĩ nhìn nhau lấy làm lạ, lạ nhất là
cái việc xin trả tiền, nhưng họ tốt bụng dành cho anh một chỗ bên lửa, anh
tùy bộc làm cho anh một cái lều. Nhưng lát sau, một viên thượng sĩ của
trung đoàn đi qua chỗ trú quân, binh lính đem nói lại với ông chuyện người
lạ mặt nói tiếng Pháp không thạo. Viên thượng sĩ hỏi Fabrice, Fabrice nói
về nhiệt tình của mình đối với hoàng đế, nhưng bằng một giọng lạ khả nghi,
vì vậy viên thượng sĩ bảo anh ta cùng đi với ông đến vị đại tá đóng ở một
trang trại gần đấy. Người tùy bộc của Fabrice dắt hai con ngựa đến. Lũ
ngựa gây ấn tượng mạnh cho viên thượng sĩ, y đổi ý tức khắc và dò hỏi
người tùy bộc. Anh này nguyên là lính cũ, đoán ngay ra kế hoạch tác chiến
của người đối thoại, bèn nói đến những chỗ dựa dẫm, những thần thế của
chủ và nói thêm rằng hẳn người ta không cuỗm những con ngựa đẹp của
ông chủ đi. Tức thì viên thượng sĩ gọi một người lính đến tóm cổ anh ta,
một người khác được giao chăm sóc hai con ngựa và dáng nghiêm khắc, y
ra lệnh cho Fabrice đi theo y không cần lý sự gì cả.
