gặp một vị tướng bị thương do viên phụ tá và một gia bộc khiêng. Giọng
yếu ớt, ông bảo viên hạ sĩ:
— Anh cắt cho ta bốn người, cần mang ta đến trạm quân y. Chân ta bị
bắn gãy.
— Kệ xác nhà anh! Viên hạ sĩ đáp, kệ xác nhà anh và tụi tướng nhà
anh. Hôm nay tụi các anh đều phản Hoàng Đế tất.
— Thế nào? Viên tướng giận dữ quát - Anh không tuân lệnh tôi à?
Anh có biết tôi là bá tước B, tư lệnh sư đoàn anh hay không? v.v…
Ông ta còn lắm lời hơn nữa. Viên phụ tá xông đến bọn lính. Anh hạ sĩ
đâm một nhát lê vào cánh tay y, rồi bước đi vùn vụt cùng với tốp lính, vừa
đi vửa chửi rủa: “Ước gì chúng nó đều bị gãy tay gãy chân hết như mày!
Một lũ bát nháo, tất cả đều bán mình cho bọn Bourbons và phản bội Hoàng
Đế!”. Nghe lời tố giác ghê gớm đó, Fabrice rất đỗi kinh ngạc.
Vào khoảng mười giờ đêm, tốp người ít ỏi đó đuổi kịp trung đoàn, lúc
vừa đến một làng lớn có nhiều đường phố chật hẹp, Fabrice nhận thấy viên
hạ sĩ Aubry tránh không trình báo với một sĩ quan nào. “Không có cách gì
đi lên được!” Viên hạ sĩ thét. Tất cả những đường phố đó đều tắc nghẽn vì
những lính bộ, lính kỵ, nhất là xe và pháo chen chúc. Đi được vài mươi
bước phải dừng lại ai cũng nổi nóng, cũng văng tục. Anh hạ sĩ thét:
— Lại một lũ phản bội nào chỉ huy đây! Nếu bọn đỏ khôn, vòng bọc
cái làng này thì chúng ta sẽ bị tóm như một lũ chó. Còn chúng bay thì theo
tao.
Fabrice nhìn lại thấy chỉ còn sáu anh lính đi theo viên hạ sĩ. Qua một
cái cửa lớn bỏ ngỏ, họ vào một sân sau rộng lớn. Họ đi lang thang trong
vườn, mất phương hướng. Cuối cùng vượt qua hàng rào, họ tới một đám
ruộng lớn gieo lúa mì đen. Họ theo hướng có tiếng ồn và tiếng la ó mà đi và
chưa đầy nửa tiếng đồng hồ sau đó, họ đã trở lại con đường cái lớn sau khi
