TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 155

Một lần trước, ông Tuần-vũ nghe tin ông Sứ sắp về Pháp nghỉ 6 tháng, ông
Tuần đến thăm, và nói muốn tặng quan lớn một chiếc xe kéo mới tinh, và
cho một người lính lệ theo hầu Quan Lớn để về Paris thằng lính nó kéo xe
cho quan lớn đi chơi, thì ông Sứ cười sặc sụa và cảm ơn ông Tuần :"Quan
Lớn có lòng tốt, tôi rất cảm động nhưng nếu dân chúng ở Paris thấy một
người ngồi trên xe do một người khác kéo, thì họ sẽ cho rằng cả hai người
là hai thằng điên... Vì thế nên khi Hoàng Đế Khải Định sắp sang Pháp dự
cuộc đấu xảo ở Marseilles, Ngài tỏ ý với quan Khâm Sứ rằng Ngài muốn
đem theo một chiếc xe kéo của Ngài, sơn son thếp vàng thật đẹp, để lúc
sang bên Pháp, lính An-nam sẽ kéo Ngài đi xem thành phố, thì quan Khâm
Sứ liền kính cẩn khuyên Ngài đừng nên thực hiện ý định ấy... "
Năm 1924, tại các tỉnh miền Trung, xe kéo bánh sắt vẫn còn. Nhưng bánh
cao su đã thay thế bánh sắt khá nhiều. Xe bánh sắt chỉ có hạng ít tiền đi
thôi. Ở các tỉnh thành lớn cứ độ 10 xe kéo bánh cao su cũng còn 2,3 xe
bánh sắt.
Đồng hồ, thì tất cả các thầy Thông, thầy Ký, thầy Giáo đều có. Vì sự bắt
buộc phải có đồng hồ để làm việc đúng giờ, nên mặc dầu đắt giá, các thầy
cũng ráng sắm mỗi người một chiếc. Nhưng năm 1924, đồng hồ đeo tay
chưa có nhiều. Chỉ được thông dụng loại đồng hồ bỏ túi, gọi là "đồng hồ
trái quít ", tuy hình thức nó không phải tròn vo như trái quít, mà tròn dẹp,
có sợi giây và cái khoen để đeo vào khuy áo.
Tuấn-em, cũng như tất cả học trò lớn ở trường tỉnh, đều ao ước được xe
máy. Phán Tuấn có mua một chiếc, ngày hai buổi đạp đi đạp về, rất tiện lợi.
Buổi tối chàng tập cho Tuấn-em đi. Hai đêm đầu, Tuấn-em cứ ngã luôn, có
lần té vấp một bụi duối bị gai cào trầy cả mặt mũi. Nhưng đêm thứ ba, trò
Tuấn đã đi được một mình, khỏi phải nhờ anh đỡ cái yên chạy theo sau. Từ
đấy, cứ buổi trưa, mặc dầu nóng oi-ả, trò Tuấn cứ lấy xe máy của anh đạp
chạy một vòng quanh các phố. Buổi trưa, các thành phố đều im lặng, không
náo nhiệt như ngày nay . Trừ tiếng chuông xe máy và "lục lạc" xe kéo,
không có tiếng ồn ào khác. Xe hơi vẫn còn ít, ít lắm. Trừ đôi ba chiếc của
quan Tây, còn thì quan An-nam vẫn thích ngồi xe nhà, thường thường là xe
sơn đen, bóng loáng, hoặc sơn đỏ sẩm, màu rượu bordeaux. Cũng còn