TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 198

Ông Ðốc cũng tường trình lên ông Sứ :
- Monsieur le Résident , les Chinois sont des voleurs , Ils volent mes élèves
.( Thưa Quan Công Sứ , Hoa kiều là tụi ăn cắp . Chúng nó cướp tiền học trò
tôi ) .
Bảy hôm sau , ông Cò gửi trát đòi chủ tiệm Diêu Ký lên hầu . Ông thân ái
khuyên bảo người Hoa-kiều :
- Từ nay không nên ăn cướp tiền của học trò . Chúng nó sẽ không phá
phách cửa tiệm của mầy nữa đâu ( người Pháp thời bấy giờ vẫn khinh khi
người Hoa-kiều , và gọi họ bằng “ mầy “ , ít khi họ gọi “ anh “ hay “ông “ .
Qủa thật , vụ “ chiến tranh đá và củi “ năm 1924 không tái diễn nữa .
Sau vụ này , Tuấn –em sung sướng khoe với các bạn là nó đã ném một cục
đá trúng kêu cái “đóp “ vào đầu một chị xẩm , tại chị này đứng trước cửa
xăn quần lên đến đầu gối , chưỉ lũ học trò :” Mẹ tổ cha mấy đứa học trò A
lam à ! “ .
Ngoài vụ đánh phá tiệm Diêu Ký , bình nhật “ học trò An-nam “ vẫn hiền
lành như đất cục , ngày tháng chăm lo học hành .
Thiểu số dăm bảy cậu thỉnh thoảng được đọc thường xuyên và không dám
nói lại cho nhiều người nghe những bài văn thơ “ kinh thiên động địa “ mà
các cậu đã được đọc , từ nghìn xa lén lút trao về .
Nhưng đó là những món ăn tinh thần nghiền ngẫm mãi trong tiềm thức ,
thấm nhuần trong đầu óc , bổ dưỡng cho suy tư , để rồi có cơ hội thuận tiện
là bộc phát lên như dậy men , như bùng lửa , như sôi máu , sôi gan…