plis . Hai tay cầm hai bên lưng quần . Tuấn cúi xuống ngó từ dưới ngó lên
xem có ngay thẳng không , rồi mới cài nút . Thắt dây lưng vải , vì hồi đó
chưa có tiệm nào bán thắt lưng da ( Anh thợ may dùm cái thắt lưng vải ,
Tuấn phải trả thêm hai đồng bạc ) . Tuấn tròng vô nhè nhẹ cái áo veste …
Theo thời trang đời bấy giờ mặc đồ Tây phải mặc complet đủ bộ quần và
áo , chứ không ai mặc sơ mi trần . Học trò cũng mặc “đồ lớn “ như người
lớn vậy . Ðến việc mang giầy , mà không có vớ . Vì mua vớ tốn tiền thêm ,
và chủ tiệm không bán chịu . Chỉ có anh thợ may là bằng lòng may chịu mà
thôi . Dĩ nhiên là trò Tuấn may chịu cả cái cà-la-oách gía tiền thêm hai
đồng nữa , vì chưa có tiệm nào bán cà-la-oách cả .
Xong đâu vào đấy trò Tuấn ngắm nghía trong tủ kiếng của ông chủ nhà , tự
thấy ngượng ngùng mắc cỡ , muốn cởi ra xếp cất trở vào va li . Người đầu
tiên trông thấy Tuấn mặc đồ Tây là cô con gái ông chủ nhà , 14 tuổi , học
lớp Nhì . Cô Công Tôn Nữ Thị Linh khen :” Anh Tuấn mặc đồ tây đẹp quá
! “ và cứ đứng đó trầm trồ khen mãi . Cô còn chạy xuống bếp gọi :” Mạ ơi ,
lên coi anh Tuấn mặc đồ tây đẹp quá , nè Mạ ! “ Tuấn mắc cỡ , hoảng hồn ,
chạy vô buồng trốn mất , không dám thò đầu ra …
Thấy Tuấn lần đầu tiên mặc đồ Tây bẽn lẽn , bà chủ nhà và cô con gái cười
rồ lên rồi đi tránh xuống bếp . Ðợi một lúc lâu , trong nhà lặng lẽ , Tuấn
mơí khẽ cửa buồng và chạy phóng ra ngoài đường . Tuấn rất khổ sở , còn
phải ráng chịu ái cực hình bị hai bên hàng phố dòm ngó cậu . Phần nhiều
dân thành phố tủm tỉm cười và trầm trồ khen ngợi thấy các cậu mặc bộ
quần áo tây đi học , như hầu hết học trò lớn trường Qui-nhơn sáng hôm ấy .
Các ông giáo sư Pháp nhìn sự thay đổi đồng phục đột ngột ấy với cặp mắt
tò mò đầy cảm tình . Nhưng đa số các ông Ðốc , và giáo sư An nam , thì ,
trái lại , hình như không tán thành . Vài ông , như ông đốc Th . dạy môn
Luân Lý , ông đốc V. dạy Quốc văn , còn có vẻ ác cảm rõ rệt . Ngay trong
giờ Luân Lý buổi chiều ở lớp Ðệ Tam niên , ông Th. giảng về “ Le respect
de soi “ ( sự tự trọng ) đã nói bằng giọng mĩa mai :” Thí dụ như người học
trò còn đi học mà bắt chước mặc y phục như người lớn , cũng mang giày
tây , mặc quần áo tây , chỉ tỏ ra thiếu sự tự trọng , và chỉ đáng khinh khi “ .
Toàn thể học trò trong lớp đều hiểu rằng ông giáo sư mượn bài học luân lý