Baccalauréat metropolitain. Gọi tắc là : Bac Métro ) . Trò học thêm Anh
ngữ trong quyển sách Anh ngữ tự học dạy bằng tiếng Pháp "L’ Anglais
Sans Maitre“ hơn 30 bài , của giáo sư Xavier de Bouge. Học trong 6 tháng ,
chuyên cần mỗi ngày 2 tiếng đồng hồ là có thể viết được thông thạo , đọc
được , nói được tiếng Anh .
Ngoài ra, Tuấn được giới thiệu với hiệu sách Nam Ðồng thư xã , ở góc phố
Hàng Bồ ( rue des Paniers) kế rạp chớp bóng Ciné Moderne . Hiệu sách
naỳ là một căn phố hẹp chuyên bán sách Quốc ngữ về các loại Lịch sử và
Chính trị . Sách mỏng , bìa mỏng đủ các màu và bán rất chạy .
Tuấn mua nơi đây những cuốn sách được dân chúng nhất là những thanh
niên học sinh và sinh viên hoan nghênh nhất thời bấy giờ . Sách của Nam
Ðồng thư xã được phổ biến sâu rộng về các nhân vật của Lịch sử Cách
mạng Trung Hoa Quốc Dân Ðảng , dịch trong các sách Tầu xuất bản ở
Thượng Hải như : Hồng Tú Toàn , Tam Dân chủ nghĩa , Tôn Trung Sơn ,
Trình Dục Tú , Hồng Hiên đế chế , Ẩm băng của Lương Khải Siêu , Mã
Chiếm Sơn ; Tưởng Giới THạch , Lịch sử Hoàng Hoa Cương v.v…
Nhiều câu thơ Tàu , dịch ra thơ Việt . Có tính chất cách mạng , được thanh
niên An nam học thuộc lòng , như bốn câu thơ in trên bìa Trịnh Dục Tú :
Chàng như mây mùa Thu ,
Thiếp như khói trong lò
Cao thấp tuy có khác ,
Một thả cùng tuyệt vời .
Có thể nói rằng thanh niên của thế hệ 1927 rất ham đọc những sách của nhà
xuất bản Nam đồng thư xã , và hầu hết đều tiêm nhiễm tư tưởng chính trị
và cách mạng của Trung Hoa Quốc Dân Ðảng .
Song song với việc học tiếp tục chương trình “ tú tài Tây “, Tuấn tìm đọc
vồn vập lấy , như khao khát thèm thuồng , các sách của Nam Ðồng thư xã ,
Hà Nội , chuyên về chính trị và cách mạng do lớp trí thức đàn anh viết ,
hoặc dịch ra . Ðồng thời , các sách của Quan Hải Tùng Thư ở Huế , và của
Nữ Lưu thư quán ở Gò Công ( Nam kỳ ) , đều được các thanh niên học sinh
, như Tuấn , dùng lam sách để đầu giường .
Ba loại sách khác hẳn nhau về nội dung cũng như hình thức , nhưng tựu
