Nguyễn Vỹ
Tuấn, chàng trai đất Việt
Chương 40
1927 - 1930
- Thế hệ Nguyễn-Thái-Học.
- Sách báo cách mạng của Việt Nam Quốc Dân Ðảng.
- 9-2-1929, chiều 30 Tết, tiếng súng lục nổ ở đường Chợ-Hôm, giết chết
Tây René Bazin
- Léon-Sanh ở toà báo L Ami du Peuple Indochinois.
- V.N.Q.D.Ð. khởi-nghĩa.
Thế hệ sinh viên và học sinh Việt-Nam từ ngày cụ Phan Bội Châu về nước,
năm 1925, đến ngày khởi nghĩa của Việt Nam Quốc Dân Ðảng, năm 1930,
có thể gọi là thế hệ Nguyễn Thái Học. Mặc dù Tuấn hãy còn là một cậu học
sinh quê mùa ngây ngô, nhưng chàng đã bắt đầu lớn lên trong thế hệ đó nên
đã chịu rất nhiều ảnh hưởng của các trào lưu ái quốc đang ngấm ngầm xáo
trộn các từng lớp tuổi trẻ, hoặc đã vùng dậy, đã bùng lên, trong các lớp đàn
anh.
Tuy đa số học sinh, sinh viên chăm lo học hành, chỉ cốt thi đậu ra “làm việc
Nhà Nước “, lánh xa các phong trào cách mạng, hầu hết là bí mật, nhưng
những phần tử thanh niên được tiêm nhiễm tư tưởng ái quốc đã biết kết hợp
lại với nhau mặc dù không tổ chức và thiếu người dẫn dắt. Mạnh nhất và
sâu đậm nhất là ảnh hưởng của văn hóa và lịch sử. Hầu hết lớp thanh niên
Trung Học ấy đều nghiền ngẫm say sưa các triết học Pháp của thế kỷ
XVIII, J.J Rousseau, Montesquieu, Voltaire mà các nhà cách mạng lão
thành Việt Nam thường nhắc đi nhắc lại hằng trăm nghìn lần bằng những
danh từ phiên âm theo Hán Tự : Lư Thoa, Mạnh Ðức Tư Cưu.
Thanh niên học sinh cũng ưa học lịch sử cách mạng Pháp từ 1789 đến triều
đại Napoléon, mà họ say mê những giai thoại hấp dẫn nhất : cuộc đánh
ngục Bastille, các cuộc biểu tình của dân chúng Paris, xử tử vua Louis XVI
và hoàng hậu Marie Antoinette, các trận chiến thắng vẻ vang của
Bonaparte, v.v…
