TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 424

sau khi anh Học chết, cho đến 1939, không có ai xứng đáng làm một lãnh
tụ, một chân chính lãnh tụ.
Anh em sinh viên học sinh, thanh niên trí thức, không tín nhiệm nơi những
người này nữa. Họ phân tán, sáp nhập vào những đảng khác, nhất là vào
nhóm Thanh Niên Cách Mạng Ðồng Chí Hội có khuynh hướng cộng sản.
Và cũng bắt đầu từ đấy Cộng sản hoạt động mạnh hơn trước nhiều, còn
VNQDÐ thì bị chìm dần cho đến thời Nhật thuộc mới phát động mạnh trở
lại. Nhưng VNQDÐ về sau sẽ bị một số người lợi dụng và chia rẻ hàng
ngũ, không còn phong độ Cách mạng thuần tuý của Nguyễn Thái Học và
Ký Con.
Ngay từ 1931, sau cuộc Khởi nghĩa thất bại, cũng như một số thanh niên trí
thức, văn sĩ, sinh viên cao đẳng, học sinh trường Bưởi, Tuấn không muốn
để ai lợi dụng lòng yêu nước thuần túy của mình.
Tuấn nhận thấy rất rõ rằng hoạt động chính trị được phát triển chừng nào
thì đảng phái chính trị lợi dụng chừng nấy. Những người lợi dụng là những
anh hùng cá nhân bất tài bất lực, chuyên dùng thủ đoạn vặt để tranh dành
nhau làm lãnh tụ, gây uy tín và quyền lợi cá nhân trên lưng các đồng chí.
Ðó là nhận xét chung của một số thanh niên trí thức đã tha thiết say sưa với
lý tưởng VNQDÐ, nhưng đã thất vọng nhiều với lờp người lãnh tụ mới, sau
1930.