TUẤN, CHÀNG TRAI ĐẤT VIỆT - Trang 603

ở thành phố Vichy bé nhỏ. Thật là một nhục nhã, cho nên vị chúa tể của họ
là đại tướng Catroux, Toàn quyền Ðông dương, đã công khai theo phe De
Gaulle để chứng tỏ cho dân chúng An nam và Miên, Lào thấy rằng họ chưa
thật sự chiến bại.
“ Nước Pháp đã thua một trận giặc, chứ không phải thua giặc “ như lời hiệu
triệu của De Gaulle ngày 18-6-1940 :” La France a perdu une bataille, elle
n’a pas perdu la guerre “.
Các giới An nam thân Pháp thì nhất định theo chiều hướng của Hành chánh
Pháp ở thuộc địa. Viên toàn quyền và các viên Khâm sứ ( Trung kỳ ) Thống
sứ ( Bắc kỳ ), Thống đốc ( Nam kỳ ) chủ trương như thế nào, họ cũng vổ
tay hoan nghênh nhiệt liệt. Họ vẫn hoàn toàn tin tưởng nơi nước Pháp, bất
cứ là cái nước Pháp nào.
Các giới cách mạng An nam nắt đầu hội họp bí mật ngày đêm để thảo luận
và theo dõi sát tình hình Pháp, Ðức, và Âu châu. Ðông Nam Á còn yên ổn (
trừ cuộc chiến tranh thường xuyên giữa Nhật và Trung Hoa ).
Những đề tài thảo luận sôi nổi nhất là thái độ của Nhật đối với Ðông dương
sẽ như thế nào ?
Ở Hà Nội lúc bấy giờ có hai nhóm chống Nhật, và ba nhóm thân Nhật.
Chống Nhật là đảng Cộng sản và nhóm AFI của Tuấn ( Antifascistes
Indépendants ) - chống Phát xít Ðộc lập. Nhóm này gồm có Nguyễn Ngọc
Lễ, nữ đồng chí Khuê Lưu, Tuấn, hai sinh viên Y-khoa, và Thọ, một sinh
viên trường Luật.
( Khuê Lưu sau bị quân Pháp bắn chết ở Việt trì ). Nhóm Chống Phát xít
Ðộc lập đi tuyên truyền ở Hà Nội, Hải Phòng, bị các nhóm thân Nhật đả
kích kịch liệt. Căn cứ trên tình hình chiến sự ở Âu châu, nhóm của Tuấn
nhận xét rằng Nhật và Pháp sẽ đánh nhau trên lãnh thổ Việt Nam. Tuấn có
viết sách chống Nhật, tiết lộ Kế hoạch Tanaka mà đám quân phiệt Nhật
đang áp dụng, chủ trương bành trướng thế lực Nhật ở toàn thể Ðông Nam
Á, xâm chiếm An nam, Cao Miên, Lào, làm căn cứ để tràn qua Xiêm, Miến
Ðiện và Ấn Ðộ, đồng thời chiếm Tân Gia Ba để chận đường của Anh,
Pháp, Hòa Lan. Nhưng nhóm Tuấn lại nghĩ rằng bọn đế quốc thực dân Âu
châu sẽ kêu gọi Mỹ về phe Ðồng minh với họ để diệt Nhật.