L
Làm tài trai cứ nước hai mà nói – Làm con trai tài giỏi thì không
bao giờ nên nói quả-quyết nhất vệt điều gì, phòng lúc không giữ được lời
hứa, hoặc lỡ lời nói sai thì không có lối thoái thoát nữa. Đại khái như nói
điều gì cũng bảo : Hình như, có lẽ thì đúng cũng được, mà không đúng
cũng không sao.
Lắm rận thì giầu, lắm trâu thì nghèo – Lắm rận đây nói người
nghèo khó. Người nghèo khó ít quần áo không năng thay đổi và quần áo
hay rách vá, thành ra hay có rận. Lắm trâu tức là người giầu có. Lắm rận thì
giầu : người nghèo khó lại giầu lòng nhân-đức, thương người ; lắm trâu thì
nghèo : người giầu có thì lại nghèo lòng nhân đức. Cũng có người giải
nghĩa thế này : người nghèo thì giấu sự nghèo khó của mình, làm ra bộ giầu
để người ta khỏi khinh, trái lại người lắm trâu lại giấu sự giầu có của mình
làm ra bộ túng bấn, để người ta khỏi vay mượn.
Lắm sãi không ai đống cửa chùa – Sãi tức là tu-sĩ, đạo-sĩ (sĩ đọc
trạnh ra sãi) nay ta hiểu là nhà sư. Nhiều nhà sư quá thì người nọ chắc
người kia, thành ra cửa chùa không ai đóng. Câu này có ý nói nhiều người
dự vào một công cuộc gì, mà không có người chịu trách-nhiệm, thì việc
không đi đến đâu.
Lấy vợ đàn bà, làm nhà hướng nam – Lấy vợ thì dĩ-nhiên lấy vợ
đàn-bà, làm nhà thì dĩ-nhiên phải làm trông về hướng nam (vì hướng nam
thì mát). Cũng có người giảng như thế này : lấy vợ thì lấy người thật là đàn
bà, làm nhà thì nên làm trông về hướng nam. Vì cũng có, người đàn-bà mà
tướng người và tính-nết y như đàn ông, như thế là không tốt, vì không phải
thật là đàn-bà.
Lem-lém như gấu ăn giăng – Mặt giăng bị quả đất che lấp, thành thử
đang sáng hóa tối, gọi là nguyệt-thực, nói nôm là gấu ăn giăng. Vì ngày
xưa người ta tin rằng lúc đó có giống gấu nhà giời ra gặm mặt giăng. Gấu
